بیماری پارانوئید چیست؟
پارانوئید یک نوع اختلال شخصیتی است که با نام (ppd) که مخفف paranoid personality discorder شناخته میشود. بیماری پارانوئید یک اختلال خارج از مرکز و کنترل افراد است.این یعنی رفتار فردی که به پارانوئید مبتلا است برای اطرافیان او غیر معمولی و عجیب است.این افراد را به وسیله رفتار عجیب و غیرطبیعی شان میتوان شناسایی کرد .افراد مبتلا به این بیماری اصلا به دیگران اعتماد ندارند و دائما فکر میکنند که دیگران میخواهند آنها را تحقیر یا تهدید کنند یا به آنها آسیب وارد کنند.افراد مبتلا به این شخصیت نمیتوانند اعتراف کنند یابپذیرند که احساسات منفی به دیگران دارند.ترس از خیانت و سواستفاده کردن در آنها بسیار زیاد است.حتی اگر اطرافیان ثابت کنند که مورد اعتمادند آنها باز هم بی اعتمادی را در خود دارند.معمولا از رفتار و گفتار عادی دیگران برداشت شخصی و غلط میکنندو این باعث میشود که خشمگین و رنجیده شوند و تا مدت ها این احساس را درون خود نگه داشته و حتی پرورش دهند.اگر احساس میکنید خودتان یا کسی در اطرافتان به این بیماری مبتلا است حتما به مشاور و روانشناس مراجعه کنید.میتوانید از سامانه روحیه و مشاورین آن هم برای تشخیص و درمان این بیماری کمک بگیرید.
نشانه های بیماری پارانوئید
افرادی که به این بیماری مبتلا هستند دارای علائم واضح و غیرطبیعی هستند که به راحتی میتوان تشخیص داد.برخی از نشانه ها و علائم بیماری پارانوئید به شرح زیر است:
- این افراد تصور میکنند دیگران قصد سواستفاده از آنها را دارند
- نسبت به تعهد دیگران مشکوک هستند
- از مسائل شخصی خود به دیگران چیزی نمیگویند زیرا میترسند که علیه خودشان استفاده شود.
- اطرافیانشان را نمی بخشند و کینه توز هستند.
- انتقاد نمیپذیرند و بسیار حساسند.
- زود عصبانی و خشمگین میشوند.
- برای هر چیزی سرع واکنش نشان میدهند و تلافی میکنند.
- نمیتوانند آرامش خود را حفظ کنند.
- پرخاشگری و دعوا میکنند
- نگاهای اتفاقی دیگران را بد تعبیر میکنند.
- روابط آنها با دیگران سرد است.
- احتمال دارد شخصیت حسودی داشته باشند.
- تصور میکنند دیگران قصد تحقیر و تخریب شخصیت آنها را دارند.
- همیشه حق با آنها است و خود را مسئول هیچ چیز نمیدانند.
- به هیچکس اعتماد ندارند.
علائم ظاهری افراد پارانوئید
افرادی که به این بیماری مبتلاهستند علاوه بر نشانه های رفتاری علائم ظاهری غیر طبیعی و واضحی نیز دارند.
برخی از این علائم به شرح زیر است:
- برخورد خصمانه وعصبانی ،حالت تدافعی داشتن
- زودرنج بودن و ناراحت شدن برای کوچک ترین مسائل
- اعتقاد به اینکه همیشه حق با آنها است
- نداشتن اعتماد به دیگران
- قادر به بخشش ،سازش یا قبول انتقاد نیستند.
- از رفتار های عادی دیگران برداشت اشتباه میکنند.
دلایل ایجاد بیماری پارانوئید
برخلاف تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است هنوز دلیل قطعی برای این بیماری ارائه نشده است ولی چیزی که آشکار است این است که ترکیب عوامل ژنتیک و روان شناختی همراه با عوامل محیطی میتواند در ایجاد این بیماری تاثیرگذار باشد.وقتی راجب این بیماری حرف میزنیم بایدمحیطی که فرد در آن کودکی خود را گذرانده نیز مدنظر قرار دهیم.تجارب دردناک جسمی و عاطفی فرد در کودکی هم میتواند در ابتلا به پارانوئید نقش داشته باشد.با توجه به تحقیقاتی که انجام شده کسانی که در بین فامیل خود فردی مبتلا به اسکیزوفرنی داشته محققین تصور میکنند بین این دو اختلال رابطه ژننیکی وجود دارد.عصبانیت بیدلیل یا حمایت بیحد و اندازه والدین میتواند منجر به احساس نا امنی عمیقی در کودک شود که در بزرگسالی به اختلال شخصیت پارانوئید تبدیل شود.برخی از عوامل دیگر که ممکن اشت در ایجاد اختلال موثر باشند عبارتند از:
- کم خوابیدن:با یک شب کم خوابیدن طبیعتا به پارانوئید دچار نمیشوید.در عوض بی خوابی های مداوم به مرور باعث ایجاد بدبینی در فرد میشود.
- استرس و اضطراب:زمانی که استرس در زندگی شما زیاد میشود نسبت به دیگران مشکوک و بدگمان میشوید.
- مشکلات روانی:یکی از ویژگی های این بیمار این است که فرد به سختی به دیگران اعتماد میکندو در مورد آنها فکر های منفی میکند.
- مصرف مواد مخدر:مواد مخدر هایی مثل ماریجوانا و موادمخدر توهم زا و روانگردان ها باعث پارانوئید در بعضی افراد میشود.
- فراموشی:بیماری الزایمر و فراموش کاری که معمولا افراد در سنین بالا به آن دچار میشوند مغز شما را به گونه ای تغییر میدهد که دچار بدگمانی به افراد شوید.
انواع بیماری پارانوئید
کسانی که به بیماری پارانوئید دچارند درگیر نشانه های مختلف از شدت کم تا زیاد پارانوئید می باشند.انواع پارانوئید به شرح زیر می باشد:
-
اختلال شخصیت پارانوئیدی
یکی از انواع بیماری و اختلال پارانوئید اختلال شخصیت پارانوئیدی است.برای مثال کارمندی را در نظر بگیرید که کارمند برتر محل کار خودش می باشداما دائم به این فکر میکند که مدیر توانایی های اورا نادیده میگیرد.با همکارانش ارتباط خوبی برقرار نمیکند چون احساس میکندمدیر برای کار آنها اهمییت بیشتری قائل است.اگر همکارانش را ببیند که در حال حرف زدنند آنها را زیر نظر میگیرد .چون احساس میکند میخواهند در مورد او صحبت کنند یا اورا مورد تمسخر قرار بدهند.بله این کارمند وافرادی مثل آن که بیماری پارانویا دارند دچار سوءظن می باشد دائما گوش به زنگ هستند که مبادا کسی بخواهد آن ها را فریب بدهد و مواظب اطرافیانشان هستند، همیشه به وفاداری اطرافیانشان شک دارند و همیشه تنها می باشند و یا دوستان خیلی محدود و کمی دارند و همین باعث می شود افراد سرد و خشکی از نظر احساسی جلوه کنند.
-
اختلال شخصیتی پارانوییدی هذیانی
کسانی که به این نوع اختلال مبتلا هستند هذیان گویی مکرر دارند،هذیان به معنی باور غلط است.درپارانوئید هذیانی فرد میتواند هذیان های بزرگانه یا هذیان هایی مربوط به حسادت بگوید و بر سر زبان آورد.هذیان شهوانی یا جسمانی هم میتواند در فرد وجود داشته باشد.افرادی که مبتلا به این نوع پارانوئید هستند خیلی کم افکار مربوط به خودکشی دارند و خشونت زیادی از خود نشان نمیدهند.
-
اسکیزوفرنی پارانوئیدی
این نوع اختلال به روان گسیختگی و روان پریشی پارانوئیدی نیز شناخته میشود.فرد در این اختلال یک سری توهمات و هذیان های شدید و عجیب دارد. و گاهاً اظهار می کند که صداهایی را می شنود که دیگران قادر به شنیدن آن ها نیستند.
عوارض بیماری پارانوئید
بسیار واضح است که فردی که به این بیماری مبتلا است هم زندگی خودش و هم زندگی اطرافیانش را تحت تاثیر قرار میدهد. این بیماری نیز مانند دیگر بیماری های روحی روانی عوارضی دارد که اگر درمان نشود ممکن است این عوارض جبران ناپذیرشوند .برخی از این عوارض عبارتند از:
- شک وبدگمانی فردی دارای پارانوئید است باعث ایجاد تنش ودرگیری در روابط او میشود.
- کسانی که به این بیماری مبتلا هستند در ظاهر فردی خشک و بی عاطفه دیده میشوند.
- فرد مبتلا به پارانوئید دوست دارد دیگران را کنترل کند.
- متعصب بودن و انعطاف ناپذیر بودن از دیگر خصوصیات این افراد است.
- ممکن است از شدت بی اعتمادی شدید دست به قتل بزنند
به عبارتی بهترین تعریفی که میتوان در مورد این افراد گفت ضرب المثل "کافر همه را به کیش خود پندارد" است.
بیماری پارانوئید در مردان
اختلال شخصیت پارانوئید در مردان شایع تر از زنان است .مردان اغلب پرخاشگر، تحریک پذیر، بیش از اندازه حساس، حسود و یا عصبانی هستند و از قبول مسئولیت رفتارهای خود، شانه خالی کرده و اغلب مسئولیت را به گردن دیگران می اندازند. ممکن است مردانی متعصب، دائما در جستجوی نشانه های مغبون و در زندگی همسرانی با حسادت بیمارگونه یا افرادی بدعنق و دعوایی باشند.
تاثیر اضطراب بر بیماری پارانوئید
فکر پارانوئیدی نوعی تفکر مضطرب است. اضطراب میتواند زمینهساز این اختلال شود و یا روی آنچه که شما نسبت به آن شک دارید و اینکه این شک تا کجا ادامه پیدا کند، تاثیر بگذارد. یا اینکه ممکن است، فرد به دنبال این بیماری، درگیر اضطراب شود. اینکه گاهی استرس داشته باشید، کاملا طبیعی است، به خصوص اگر شرایط سختی مثل از دست دادن شغل یا تمام شدن رابطهتان را پشت سر گذاشته باشید. بعضیها به این فکرها هم افکار پارانوئیدی میگویند، در حالی که همه افراد گهگاهی از این فکرها می کنند.اگر نگران این هستید که پارانوئید دارید احتمالا اضطراب دارید نه پارانوئید. برای اگاهی راجب بیماری اضطراب مقاله علل استرس و اضطراب را مطالعه کنبد .
آیا پارانوئید قابل درمان است ؟
درمان افراد مبتلا به این بیماری بسیار سخت است زیرا آنها معتقدند که اصلا بیماری ندارند و آن را نمیپذیرند.اگر هم مشکلی هست از جانب دیگران است . اما هستند کسانی که با این بیماری مبارزه کرده ودرمان شده اند.«جان نش» یک دانشمند اقتصادی که 36 سال قبل از گرفتن جایزه نوبل به بیماری اسکیزونی حاد و پارانوئید مبتلا شد.به گونه ای که یکسری صداها مجبورش میکردند که کاری انجام دهد که نمیخواست.اول از بیماری فرار میکرد اما از جایی تصمیم به جنگیدن با این بیماری گرفت و توانست برنده شود.برنده زندگی و برنده نوبل.بعدها فیلم ذهن زیبا را از زندگینامه این نخبه ی ریاضیات ساختن .میشود با زندگی جنگید و موفق شد کافی است که بخواهیم.
تست بیماری پارانوئید
این تست جهت این است که شما تشخیص دهید آیا شما نیز به این بیماری مبتلا هستید یا خیر.لطفا پس از اینکه به سوالات پاسخ دادید عدد مقابل آن را یادداشت کنیدو پس از پاسخ دادن به سوالات آن اعداد را باهم جمع کنیدو نتیجه را مشاهده کنید.
- معمولا به افراد اطرافتان شک دارید؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
- آیا فکر میکنید دیگران قصد آسیب رساندن به شما را دارند؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
- آیا نسبت به افراد وفادار و متعهد به شما مشکوک هستید؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
- آیا در اعتماد کردن به دیگران مشکل دارید؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
- آیا شوخی های دیگران برای شما نوعی توهین محسوب میشود؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
- آیا وقتی حس میکنید به شما توهین شده با خشم جواب میدهید؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
- آیاشما کینه توز هستید؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
- آیا به کسی که عاشق شما شک دارید؟ یا احساس میکنید خیانت میکند؟ هیچ وقت 0 گاهی اوقات 1 اکثر اوقات 3 همیشه 5
نتیجه آزمون پارانوئید
اکنون اعداد را جمع کرده و بر اساس اعداد زیر نتیجه گیری کنید.
بین 0 تا 7= بدون پارانوئید بین 8 تا 13= احتمال پارانوئید بیشتر از 13=پارانوئید اولیه
سخن پایانی
در این مقاله با اختلال پرانوئید و علائم آن آشنا شده ایم .اصلی ترین نشانه این بیماری بی اعتمادی سوء ظن است.این افراد به همه شک دارند حتی اگر به آنها ثابت کنید که مورد اعتمادید باز هم مشکوک هستند.زندگی با چنین افرادی بسیار سخت خواهد بود و درمان چنین اختلالی نیازمند صبر و حوصله چه از طرف روانشناس و مشاور و چه خانواده و خود شخص است.سامانه روحیه یکی از بهترین سایت های در حال حاضر برای درمان بیماران اعصاب و روان است.این سامانه با داشتن مجرب ترین مشاور و روان درمانگر ها به شما کمک میکند تا بیماری خود را تشخیص و یا درمان کنید.