تمرکز چیست؟
قدم اول برای داشتن یک توانایی آشنایی با آن است .تمرکز یعنی شما اهداف و افکار واضحی در ذهنتان دارید و توانایی کنترل توجه خود را دارید و کارتان نیز برای دستیابی به آن هدف خاص مشخص شده است.تمرکز یعنی شما به اتفاقاتی که در اطراف شما میافتاد توجه نکنید و فقط روی کار خود معطوف باشید.متمرکز بودن به این معناست که شما به جای اینکه مدام از انجام کاری به سراغ کار دیگر بروید، تمام ذهن خود را به انجام همان کار اختصاص دهید.داشتن تمرکز از بروز اشتباهات جلوگیری میکند و به شما کمک میکند تا با دقت کارهای خود را انجام دهید
تاثیر تمرکز بر حافظه
اگر نمیخواهید به آلزایمر مبتلا شوید میتوانید با انجام یکی از کارهای زیر تمرکز را در خود افزایش دهید.افزایش تمرکز باعث تقویت حافظه شده و از فراموشی آلزایمر جلوگیری کنید.راه های جلوگیری از ابتلا به شرح زیر است:
- مراجعه به روانشناس
- ورزش مداوم
- به چالش کشیدن مغز
- تغییرات عادت ها
متمرکز بودن بی‌نهایت مزیت مختلف را به خود به همراه می‌آورد.برخی از مزیت های آن این است که شما سریع تر خواهید بود،با کیفیت بیشتری کار میکنید،استرس کمتری دارید، از ذهن ناخداگاه استفاده میکنید.
کنترل ذهن با داشتن تمرکز
افزایش تمرکز و کنترل ذهن باهم ارتباط دوطرفه دارند.یعنی با افزایش سطح تمرکز ما ،کنترل ما روی ذهن مان بیشتر میشود و یا برعکس.برخی از مزایا داشتن تمرکز با کنترل ذهن:
- کاهش هزینه ها
- صرفه جویی در وقت و انرژی
- کنترل وکمتر کردن اشتباهات
- آرامش بیشتر
همانطور که میدانید نداشتن تمرکز باعث بروز مشکل میشود اگر ما یاد بگیریم که چگونه ذهن خود را کنترل کنیم و تمرکز را افزایش دهیم از رخ دادن بسیاری از مشکل ها جلوگیری میشود.
دلایل از بین رفتن تمرکز
عواملی وجود دارند که باعث از بین رفتن تمرکز ما میشوند .این عوامل ممکن است در همه جا وجود داشته باشند .اولین قدم برای افزایش تمرکز از بین بردن این عوامل است.برخی از عواملی که باعث از بین رفتن تمرکز میشوند به شرح زیر است:
- افکار مزاحم و اضافی
افکار مزاحم و اضافی از مشکلاتی هستند که ما دائما با ان سروکار داریم و باعث از بین رفتن تمرکز ما میشوند.زیادی از حد فکر کردن موجب ایجاد استرس در مامیشود که استرس زیاد هم خود یکی از دلایل از بین رفتن تمرکز می باشد.
- افسردگی
افسردگی باعث عملکرد ضعیف ناحیه از مغز ما میشود. این ناحیه دقیقا همان بخشی است که به عنوان ناحیه تمرکزی از آن یاد میشود. وقتی این اتفاق می‌افتد، ما قادر نیستیم مثل گذشته به خوبی تمرکز کنیم. علاوه بر آن احتمالا همه شما این وضعیت را تجربه کرده‌اید که به دلیل ناراحتی، هیچ میل و اشتیاقی به انجام کارهایتان نداشته باشید. دلیل این موضوع دل و دماغ نداشتن نیست، بلکه عدم تمرکز است که محصول همان افسردگی پنهان در وجود شماست.
- تنبلی
تنبلی و به تعویق انداختن کارها باعث از بین رفتن تمرکز میشود .دلیل آن این است که زمانی که شما انجام کاری را به عقب می‌اندازید، در ناخودآگاه خود مدام به آن فکر میکنید و نمیتوانید روی کارهای دیگر تمرکز کنید.
- استرس و اضطراب
هنگامی که شما استرس و اضطراب دارید نمیتوانید درست فکر کنید زیرا استرس اصلی ترین دلیل نداشتن تمرکز است .در بسیاری از موارد مغز ما در مواجهه با حجم زیادی از مطالب که برای یادگیری در اختیار آن قرار میدهیم دچار مشکل و اختلال خواهد شد همین امر سبب گرفتن استرس و از بین رفتن تمرکز میشود.اگر میخواهید راجب استرس بیشتر بدانید مقاله استرس و اضطراب را بخوانید.
افسردگی از عوامل کاهش تمرکز
کسانی که دچار بیماری افسردگی هستند دائما به گذشته و خطاهای آن فکر میکنند که این کار باعث میشود هیچ تمرکزی روی کارها و هدف های خود نداشته باشند.همچنین این موضوع روی خلق و خوی آنها تاثیر منفی میگذارد.افسردگی یکی از شایع ترین بیماری های قرن حاضر است .ذهن افراد افسرده قادر نیست بر روی موضوعات تمرکز کند افسرگی باعث کاهش عملکرد صحیح مغز میشود.ذهن افسرده هیچ میل و اشتیاقی برای انجام کارهای خود ندارد برای همین است در انجام کارها کوتاهی میکند.
تاثیر شبکه های اجتماعی بر روی تمرکز
امروزه فضای مجازی نقش مهمی در زندگی ما ایفا میکند که ما حتی نمیتوانیم به نبودن آنها فکر کنیم .اما فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با تموم خوبی هایی که دارند نمبتوانند جای فضای واقعی را بگیرند.زمانی فضای مجازی رو تمرکز ما تاثیر میگذارد که ما فرقی بین دنیای مجازی و واقعی نمیگذاریم و آنقدر از فضای مجازی استفاده میکنیم که جهان واقعی را فراموش میکنیم.برخی از خستگی و نداشتن آرامش،فراموشکاری برخی تاثیرات بد فضای مجازی برای روی تمرکزما هستند.ما با فضای مجازی مخالفتی نداریم.اما استفاده بی رویه از آن تاثیرات مخربی بر ذهن و تمرکز انسان میگذارد.
افزایش تمرکز باراهکار های آسان
دلایلی زیاد برای نبودن تمرکز در افراد وجود دارد برای مثال کسانی که دچار استرس و اضطراب هستند نمیتواند روی مسائل تمرکز کنند.راهکار هایی آسان برای تقویب تمرکز:
- داشتن هدف
- از بین بردن افکارمزاحم
- یوگا ورزش
- رفتن به طبیعت
- بستن چشمان خود و فکر کردن به مکان مورد علاقتان
- از انجام چندین کار به صورت همزمان برهیزید
- از رایانه و فضای مجازی دوری کنید
- کارهای مهم را اولویت قرار دهید
- انگیزه های مهم را پدا کنید.
- مدیتیشن کنید.
آنچه مهم است،به ندرت فوری است و آنچه فوری است به ندرت مهم است.
افزایش تمرکز با داروهای گیاهی
داروهای گیاهی در هر زمینه ای میتوانند مفید باشند.وقت آن است که بدانید کدام داروی گیاهی باعث تقویت مغز شما میشوند.طبیعت همیشه بهترین دوست سلامتی ما است .برخی از داروهای گیاهی که که باعث افزایش تمرکز در ما میشوند به شرح زیر است:
- فرنجمشک
- کهن دار
- بوزیدان
- سوسنبر
- جینسینگ
مصرف داروهای گیاهی و خوراکی های مغذی از بهترین روش های تقویت تمرکز است.
تقویت تمرکز با دارو
اگر قصد تقویت تمرکز با دارو را دارید حتما با یک پزشک مشورت کنید.مغز عضو مهمی در بدن ما است و ممکن است با استفاده دارویی بدون مشورت با دکتر به آن اسیب برسانیم .اگر قرار است کمکی به مغزتان بکنید بهتر است آرام قدم بردارید.
افزایش تمرکز در کودکان
یکی از مشکلاتی که ما امروزه با آن مواجه هستیم بازیگوش و حواس پرت بودن کودکانمان است البته به دلیل حجم زیادی از اطلاعاتی که در طول روز در اختیار انها قرار میدهیم این طبیعی است.کودکان عاشق بازی هستند و بدیهی است دائما فکر و ذهن آنها در پی بازی کردن است.برخی از راهکارهایی که باعث افزایش تمرکز در کودکان میگردد به شرح زیر است:
- برای کارهای کودک پاداش قرار دهید.
- استفاده از رایانه و بازی های ویدیویی را محدود کنید.
- هدف گذاری و آموزش آن به کودک
- داشتن خواب کافی
- داشتن رژیم غذایی
ابزارهای افزایش تمرکز
ابزارهایی برای افزایش تمرکز ما هستند ک ما در ادامه به صورت تخصصی تر به توضیح آنها میپردازیم .روش ها و ابزار های افزایش تمرکز میتوانند تمرکز ما را چند برابر کنند و ما بازدهی خوبی در طول روز داشته باشیم .با هریک از این ابزار ها میتواند به نوعی مغز و ذهن خود را کنترل کنید.این ابزارها شامل:مدیتیشن،امواج مغزی،بازی های فکری هستند.
نقش امواج مغزی در افزایش تمرکز
مغز ما دارای میلیون ها سلول و نورون عصبی است .وظیفه هر یک ازین نورون ها انتقال پیام به عصب ها هستند و این انتقال ها به صورت امواجی صورت میگیرندکه این امواج ها در زمان و موقعیت های مختلف مخابره میشوند .این امواج نام های مختلفی دارند بتا،آلفا،مگا، تتا، دلتا،اینفرا. از بین این نام ها حتما امواج الفا را شنیده اید.ما تنها از 21 درصد ذهن خودمان استفاده میکنیم و 80 درصد آن ناخداگاه ما است .امواج آلفا بیشترین فعالیت روزانه را در مغز ما دارند و به ضمیر ناخداگاه ما نزدیک هستند پس باعث افزایش تمرکز و کنترل بهتر ذهن ما میشوند.با کارهایی مثل نماز خواندن مدیتیشن یا هرنوعی عبادت میتوانید امواج الفا را افزایش دهید.
درمان قطعی برای افزایش تمرکز
همانطور که گفتیم استرس اصلی ترین دلیل از بین رفتن تمرکز در افراد است.پس برای داشتن تمرکز باید استرس خود را از بین ببریم تا بتوانیم روی فعالیت های خود تمرکز خوبی داشته باشیم.مدیتیشن ،یک روش قطعی برای از بین بردن استرس در افراد است مدیتیشن نه تنها مغز مارا برای تمرکز کردن آماده میکند بلکه انجام آن به سلامت کلی بدن ما کمک میکند.از آنجایی که تمام مشکل های ما به سلامت روان ما برمیگردند انجام مدیتیشن میتواند در سلامت روحی و جسمی ما تاثیر به سزایی داشته باشد.مدیتیشن انواع مختلفی دارد.ما یک نوع از این مدیتیشن ها را که معروف ترین آنها است،توضیح میدهیم تا شما بتوانید با انجام آنها تمرکز خود را افزایش دهید.
مدیتیشن ذاذن
این مدیتیشن از بودایی ها رواج یافته و حالا در همه جای دنیا معروف است.سه نکته که باید در انجام این مدیتیشن رعایت شود موقعییت بدنی،تنفس و ذهن فرد است.نحوه انجام آن به این صورت است که یک تشک یا بالش یا هرچه که میتوانید روی آن بشینید را برداشته سپس آن را روی زمین بگذارید و روی آن بنشینید زیرا شما باید از سطح زمین فاصله داشته باشید.حال باید چهارزانو نشسته و پای چپ خود را بدون اینکه خم کنید روی پای راست قرار دهید سپس نوک انگشتان هر دو دست را به یکدیگر به چسبانید.حالت صورتتان را بالا بگیرید و شانه هایتان را از انقباض رها کنید دهنتان بسته و دندانهایتان را روی هم قرار دهید.زبانتان را روی سقف دهن قرار دهید و تلاش کنید از طریق بینی نفس بکشید و تااخر حالت بدن خود را حفظ کنید.
سخن پایانی
ما از ابتدای روز تا پایان آن فعالیت های زیادی را انجام میدهیم که ممکن است روی همه یا برخی از آنها تمرکز داشته باشیم و ممکن است روی هیچ کدام از فعالیت هایمان تمرکز نداشته باشیم و بازدهی خوبی ندهیم.ما در این مقاله تمام راهکارهایی برای داشتن تمرکز را توضیح داده ایم. همچنین شما میتوانید از یک مشاور و روان درمانگر برای افزایش تمرکز در خود کمک بگیرید.سامانه روحیه و مشاورین ان میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند.
