هیپنوتیزم چیست و چگونه صورت میگیرد؟

هیپنوتیزم چیست؟

هیپنوتیزم یک روش درمانی است که با استفاده از میتوان ضمیر خداگاه را کنار زد و به ضمیر ناخداگاه دسترسی پیدا کرد.بیشتر ما می دانیم که اکثر مشکلات و مسائل ما در ضمیر ناخداگاه ماست .وقتی شخصی هیپنوتیزم میشود ،به ظاهر بیهوش است،اما هشیاری کاملی به محیط اطراف دارد و با استفاده از ضمیر ناخداگاه میتواند با درمانگر خود ارتباط برقرار کند.تنها تفاوت هیپنوتیزم این است که دیگر هرچیزی به راحتی حواس فرد را پرت نمیکند،زیرا تمام توجه او متمرکز به کاری است که انجام می دهد.آرامش زیادی در حالت هیپنوتیزم در بدن افراد جریان دارد و به سادگی نمیتوان حواس آنها را پرت کرد.وقتی فردی در حالت هیپنوتیزم قرار میگیرد ،قدرت تلقین پذیری او افزایش می یابد و دلیل آن دسترسی به ضمیر ناخداگاه است.هیپنوتیزم باعث افزایش قدرت تجسم میشود،نکته جالب اینجاست که استفاده از تجسم در درمان بسیاری از مشکلات و اختلالات مفید و کاربردی است و هیپنوتیزم میتواند به درمان این مشکلات کمک کند. 

هیپنوتیزم چگونه انجام میشود؟ 

یک هیپنوتیزم درمان گر آموزش دیده حالتی از تمرکز شدید را به فرد القا میکند.این فرایند هدایت شده با نشانه های کلامی و تکرار انجام میشود.حالت خلسه مانندی است که ممکن است که شما از تمامی جهات خواب بنظربرسید ،اما شما کاملا از اتفاقات در محیط اطراف باخبر و آگاه هستیددر طول هیپنوتیزم درمانگر شما پیشنهاداتی ارائه خواهد کرد و شما چون در حالت تمرکز شدیدی قرار گرفته اید ،پذیرش بیشتری خواهیدد‌اشت.در حالت عادی اگر ذهن بهم ریخته باشد ممکن است نتواند پیشنهادات و راهنمایی ها را دریافت کند.هنگامی که جلسه کامل شد ،درمانگر شما را از آن حالت خلسه بیرون میاورد و یا اینکه خود به تنهایی از آن خارج میشوید.

تاریخچه هیپنوتیزم 

اصطلاح هیپنوتیزم از کلمه هیپنوس که در یونان باستان به معنی خواب بوده گرفته شده است.در گذشته هیپنوتیزم بیشتر نوعی حقه و ترفند برای کلاهبرداری و گول زدن مردم بود.اولین بار در قرن ۱۸میلادی توسط یک فیزیک دان آلمانی به نام مسمر مورد استفاده قرار گرفت.وی اسم این عمل را مگنتیت حیوانات قرار داد. همچنین مسمر معتقد بود که بین تمام موجودات زنده یک سیگنال نامرئی وجود دارد که توسط آن میتوان بر رفتار این موجودات و خصوصا انسان تاثیر گذاشت.در قرن ۱۹میلادی نیز مردی به نام اتین فلیکس هیپنوتیزم را به عنوان یک روش درمانی استفاده کرد.او علاقه زیادی به تلقین بر ذهن داشت و رفتار افراد در هنگام خواب را مطالعه میکرد.

خود هیپنوتیزم چیست؟

فرایندی است که وقتی شخص حالت هیپنوتیزم را به خود القا میکند رخ می دهد.این روش بیشتر به عنوان ابزاری برای کمک به خود برای کنترل درد یا کنترل استرس استفاده میشود.اگر میخواهید خود هیپنوتیزم انجام دهید ،کافیست یک جسم کوچک را به نخ ببندید تا شبیه پاندوا ساعت شود.

حال آنرا جلوی چشمان خود قرار داده و به سمت چپ و راست تکان دهید.حین اینکه آن شی در حال تکان خوردن است ،تصور کنید آن شی کوچک به جای تکان خوردن به چپ و راست در حال انجام یک نوسان دایره ای است.پس از لحظاتی می بینید که آن شی به صورت دایره ای میچرخد ،در حالیکه شما این کار را به صورت عمدی انجام نداده اید.اینجاست که شما به ضمیر ناخداگاه خود دستور داده اید.

کسی که هیپنوتیزم میشود چه احساسی را تجربه میکند؟

هیپنوتیزم مانند یک ریلکس کردن عمیق می باشد.کسی که هیپنوتیزم میشود احساس آرامش عمیق همراه با سستی در اعضای بدن خود تجربه میکند.وی صدای درمانگر و محیط اطراف خود را می شنود اما حواس او به همین سادگی ها پرت نمیشود.

کدام بخش از مغز تحت تاثیر هیپنوتیزم قرار میگیرد؟

پژوهشگران،فعالیت ذهنی افرادی که هنگان هیپنوتیزم دچار فلجی در قسمتی از بدن شده اند را مورد بررسی قرار داده اند و متوجه شدند که فعالیت قشر حرکتی ،که مسئول تحرک سمت چپ بدن است ،توسط ناحیه از مغز به نام پرکونئوس متوقف میشود.پرکونئوس قسمتی از مغز است که بخشی از آن مسئول حافظه ی شخصی و تصویر سازی ذهنی است.این نشان می دهد که پرکونئوس زبان واضح و شفافی را که هیپنوتیزم کننده استفاده میکند واقعی تلقی می کند.

آیا با هیپنوتیزم میتوان سیگار را ترک کرد؟

همانطور که پیش تر گفتیم هیپنوتیزم یک روش درمانی است و له عنوان یک درمان شناختی -رفتاری کمکی برای ترک سیگار استفاده شده است.درمان ترکیبی هیپنوتیزم و رفتار درمان شناختی برای ترک سیگار بهتر از شرایط کنترل لیست انتظار است.

تکنیک های مورد استفاده در القای هیپنوتیزم 

القای هیپنوتیزم اولین فرایندی است که برای هیپنوتیزم کردن افراد انجام میشود.برخی از تکنیک های مورد استفاده در القای هیپنوتیزم به شرح زیر است:

• تکنیک دست دادن 

در بیشتر فرهنگ ها و جوامع رایج ترین شکل احوال پرسی دست دادن است.برای هیپنوتیزم درمانی نیز از دست دادن استفاده میشود. این تکنیک راهی برای ایجاد خلسه در افراد است.با دست دادن ضمیر ناخداگاه با برهم زدن هنجار اجتماعی رایج شوکه می شود. هیپنوتیزم کننده الگوی ایجاد شده توسط ذهن مارا با گرفتن مچ دیت یا کشیدن سوژه به جلو و خارج از تعادل به روش غیر عادی از دست دادن قطع میکند.

• تکنیک ریلکس کردن 

یکی از رایج ترین تکنیک های مورد استفاده در هیپنوتیزم توسط هیپنوتیزم کننده ریلکس کردن است.افراد ممکن است در حالت آرامش وارد خلسه شوند و ذهن آنها برای پیشنهاد باز شود.مراجعه کنندگان آرام تمایل بیشتری به صحبت با درمانگر خود دارند و پذیرای پیشنهادات غیر مستقیم هستند.

• تکنیک بازوی شناور 

این تکنیک ،یک تکنیک کلاسیک برای القای هیپنوتیزم است .این روش با بستن چشم های مراجعه کننده شروع میشود و از آنها خواسته میشود تا متوجه تفاوت بین بازوهای خودشوند.در این حالت پیشنهاداتی توسط هیپنوتیز کننده در مورد احساسات هر بازو ارائه میشود.در حالت خلسه مراجعین ممکن است به سادگی در ذهن خود باور کنند که بازوی خود را بلند کرده اند .اینجاست که القای هیپنوتیزم صورت می گیرد. 

انواع هیپنوتیزم

برخی از افراد تصور میکنند که هیپنوتیزم  انواعی ندارد و همه انها یکسانند .اما افراد باید توجه کنند که  هیپنوتیزم انواع و تکنیک های مختلفی دارد.هیپنوتیزم یک حوزه وسیع است .وسیع تر از آن چیزی که اکثرمردم تصور میکنند. چند نوع اصلی از انواع هیپنوتیزم به شرح زیر است: 

• هیپنوتیزم سنتی 

ممکن است محبوب ترین شکل هیپنوتیزم ،هیپنوتیزم سنتی باشد.اغلب بیشتر مردم هنگام فکر کردن به هیپنوتیزم به یاد این روش میافتند.این نوع متکی به پیشنهادات و دستوراتی است که در حالت هیپنوتیزم به شما داده میشود و میتواند بررفتار‌و افکار شما تاثیر بگذارد. این حالت هیپنوتیزم اغلب در نمایش های مختلف استفاده میشود.

• هیپنوتیزم درمانی رگرسیون 

این نوع هیپنوتیزم شما را به گذشته برمیگرداند و هدف آن ریشه یابی مشکلات حال شما است.این روش برای درک بهتر از وضعیت فعلی تان شما را به خاطرات و تجزیه و تحلیل گذشته هدایت میکند.رگرسیون یک روش درمانی بسیار ظریف و بداهه در نظر گرفته می شود.اغلب به عنوان اخرین راه حل برای ایجاد تغییر در رفتار یا دیدگاه استفاده میشود.این تکنیک به یک فرد بسیار آموزش دیده نیاز دارد زیرا برگشتن به برخی رویدادهای گذشته ممکن است آسیب زا باشد. 

• هیپنوتیزم درمانی شناختی -رفتاری 

این نوع از هیپنوتیزم از انواع تکنیک های هیپنوتیزم درمانی برای ایجاد تغییرات مثبت در افکار یا رفتار شما استفاده می کند.این حالت شباهت زیادی با سایر انواع هیپنوتیزم دارد.این شکل از هیپنوتیزم از ابزارها و عوامل روانشناختی متفاوتی مثل تخیل ، مفهوم سازی و پیشنهاد استفاده میکند.

• هیپنوتیزم اریکسون  

نام این هیپنوتیزم برگرفته از پدر هیپنوتیزم مدرن  است .نوعی هیپنوتیزم است که به جای پیشنهادات یا دستورات مستقیم از استعاره و داستان سرایی استفاده میکند.تئوری پشت این تکنیک این است که شما کمتر برای پذیرفتن پیشنهادات مقاومت می کنید.این نوع هیپنوتیزم برای کسانی که به هیپونتیزم سنتی بدبین هستند مفید است.

تاثیر هیپنوتیزم 

تجربه و تاثیرات هیپنوتیزم در افراد متفاوت است .برخی از افراد که هیپنوتیزم شده اند بیان می کنند که در حین حالت خواب ،احساس جدا شدن از مشکلات را دارند یا آرامش زیادی را تجربه می کنند.عده ای از افراد در هیپنوتیزم حس میکنند که اقدامات آنها خارج از اراده آگاهانه آنها اتفاق می افتد.افراد دیگر ممکن است کاملا قادر و آگاه به انجام مکالمه در زمان هیپنوتیزم باشند.یک متخصص به نام هیلگارد در آزمایشی نشان داد که هیپنوتیزم در تغییر ادارک چقدر تاثیر گذار است.او به یک فرد هیپنوتیزم شده دستور داد درد را بازوی خود احساس نکند و سپس بازوی اورا در آب یخ قرار داد و یک فرد هیپنوتیزم نشده پس از چند ثانیه به دلیل درد مجبور بود بازوی خود را از آب خارج کند ولی فرد هیپنوتیزم شده بدون اینکه درد داشته باشد توانست بازوی خودر‌ا چند دقیقه در آب نگه دارد.  

نکات مهم در مورد هیپنوتیزم 

تحقیقات نشان داده است که تعداد زیادی از افراد بیش از آنچه که تصور کنند تحت تاثیر هیپنوتیزم قرار میگیرند.همچنین تحقیقات نشان داده است :

• بین ۱۰ تا ۱۵درصد افراد هیپنوتیزم شده بیش از اندازه به هیپنوتیزم پاسخ می دهند.
• کودکان گرایش بیشتری به هیپنوتیزم دارند
• هیپنوتیزم ده درصد از سالمندان تقریبا دشوار و یا غیرممکن است.
• افرادی که به راحتی میتوانند تخیل کنند ،بسیار پاسخگوی هیپنوتیزم هستند.

کاربرد هیپنوتیزم 

هیپنوتیزم به یک روش درمانی محبوب برای برخی شرایط پزشکی تبدیل شده است.هیپنوتیزم برای شرایطی همچون اضطراب ،افسردگی ،پارانویا،فوبیا و دیگر اختلالات روانی استفاده میشود که تصور نمیشود اساسا روان شناختی باشند.هیپنوتیزم به طور کلی در انواع تنظیمات پزشکی مثل مدیریت دردهای مزمن ،زایمان،جراحی و دندان پزشکی استفاده شده است.تحقیقات بسیاری اثر بخشی هیپنوتیزم را در درمان اضطراب نشان داده اند.همچنین انجمن پزشکی آمریکا در سال ۱۹۵۸ استفاده از هیپنوتیزم را به عنوان یک درمان کمکی تایید کرده اند.هیپنوتیزم در انواع شرایط روحی و جسمی تاثیر گذار است.بیشتر کاربرد های آن در چهار زمینه اصلی می باشد :رفتاری ، روانشناختی،پزشکی ،خودسازی. اگرچه هیپنوتیزم برای درمان انواع اختلالات استفاده میشود ،رویکرد های مدرن در هیپنوتیزم بالینی به عنوان درمان کمکی یا مکمل در پزشکی امروز استفاده میشود.

عوارض هیپنوتیزم 

اغلب کسانی که میخواهند هیپنوتیزم انجام دهند ترس دارند که فردهیپنوتیز کننده آنها را وادار به کارهای غیراخلاقی کند ،اما باید بدانید در صورتی که شما تمایل به انجام آن کار در حالت عادی نداشته باشید در حالت هیپنوتیزم نمیتوانند شما را مجبور به آن کار کنند.هنگامی که شما پس از مصرف الکل از هیپنوتیزم بهره ببرید ممکن است دچار مشکلاتی شوید.همچنین زمانی که مواد مخدر مصرف کرده اید این موضوع را اطلاع دهید چرا که این مسئله میتواند برای هیپنوتیزم کردن شما خطرناک باشد.عوارض جانبی هیپنوتیزم که گاهی مشکوک هستند شامل خواب آلودگی،سرگیجه،سردرد ،اضطراب ،سرگیجه و حالت تهوع ،واکنش های جدی مانند پوشاندن اختلالات ارگانیک و جایزگینی علائم گهگاهی است.

آیا هیپنوتیزم خطرناک است؟

تحقیقات نشان داده است که هیپنوتیزم با برخی خطرات مرتبط است.در چند مورد از بیمارانی که هیپنوتیزم انجام داده اند رفتار غیرقابل پیش بینی و نامطلوب دیده شده است.واکنش های نامطلوب معمولا در طول هیپنوتیزم شامل افکار غیر منتظر و ناخواسته ،احساسات یا رفتارهایی در حین یا بعد از هیپنوتیزم که با اهداف انتخاب شده سازگار نیست و با اختلال در عملکرد ذهنی بهینه در فرایند هیپنوتیزم اختلال ایجاد میکند است.نقش در تکنیک های استفاده شده مثل عدم اطلاع از اینکه پیشنهادات به معنای واقعی پذیرفته شذع باشد،بیمار را به سرعت از حالت خلسه بیرون می کند.عدم غربالگری از قبل برای آسیب شناسی روانی خاص ،انتظارات از پیش خواسته در مورد عواقب منفی هیپنوتیزم که قبل از شروع جلسه از بین نرفته باشد علت اصلی مشکلات و خطرات هیپنوتیزم می باشد.

هیپنوتیزم در درمان افسردگی 

استفاده از تکنیک ها و روش های درمانی هیپنوتیزم برای درمان افسردگی شانس بیشتری در نتیجه موفقیت امیز دارد.هیپنوتیزم به روش هدفمند به عنوان یک ابزار بسیار کارآمد استفاده می شود و برای درمان افسردگی مناسب است.اولین مقایسه درمانی با استفاده از هیپونتیزم را به عنوان یک درمان روانشناختی تثبیت شده برای درمان افسردگی نشان می دهد.هیپنوتیزم ممکن است برای کاهش اضطراب،افزایش پاسخگویی و قطع افکار منفی نیز استفاده شود.برا کسب اطلاعات بیشتر از بیماری روانی افسردگی میتوانید مقاله افسردگی چیست را مطالعه نمایید.همچنین در صورتی که نیاز به مشاوره برای شروع فرایند درمان افسردگی دارید سامانه روحیه و مشاورین آن میتوانند به شما کمک کنند.