بدبینی چیست؟
بدبینی یک حالت درونی روانی است که فرد درآن تمایل به داشتن افکار منفی دارد و باعث میشود به هر موضوعی از دید منفی نگاه کند و همیشه منتظر بدترین اتفاقات است.بدبینی موجب بی اعتمادی فرد نسبت به افراد میشود از این رو فرد همه ی حوادث را نادرست تفسیر میکند. افراد بدبین همیشه نیمه خالی لیوان را می بینند و ابرهای طوفانی از بالای سر آنها در حال گذر هستند.بدبینها میل زیادی به منفی بودن دارند .بدبینی ممکن است برای تنهای مفید باشد اما با بیماری های روانی چون استرس،افسردگی،پارانوئیدخشم و فشار خون بالا همراه باشد.
نشانه ها و علائم بدبینی
وقتی انسان دچار بدبینی میشود تقریباً همیشه موقعیت ها را بدون استثنا در یک دید منفی می بیند.علائم افراد بدبین به شرح زیر است:
- ذاتا همیشه منفی است
- همیشه برای بدترین موقعیت آماده است
- اتفاقات مثبت نمیتواند آنها را قانع کند
- از فکر کردن به ایده های خلاقانه جلوگیری میکنند
- تصمیم گیری برایشان مشکل است
- با افکار منفی خود ارتباط برقرار میکنند
با وجود اینکه افراد بدبین دارای ویژگی های آزار دهنده ای هستند و گاهی اوقات به سمت جنون کامل می روند، اما همیشه به طوری مردم را به خود نزدیک می کنند. متأسفانه اخلاق و دیدگاه منفی آنها به سرعت دیگران را درگیر میکند.
آیا بدبینی مسری است؟
بدبینی هم مانند باقی احساسات منفی، وقتی شخصی زمان زیادی را در کنار افراد بدبین میگذارند،ممکن است خود نیز به تمام وقایع و حوادث بدبین شود .پس بدبینی میتواند از شخصی به شخص دیگر گسترش یابد و نوعی بیماری واگیر دار محسوب میشود.همچنین بدبینها گاهی اوقات مدیران خوبی هستند، به خصوص در زمان هایی که نیاز به نادیده گرفتن تغییرات اجتماعی باشد.بدبینی آنها ممکن است باعث شود آنها در برابر تبلیغات دروغین توجه کمتری به خرج دهند و بیشتر مقاومت کنند.
ازکجا بفهمیم بدبین هستیم؟
داشتن بدبینی و تفکرات منفی میتواند بر احساسات تاثیر منفی بگذارد و برای عملکرد افرادخطرناک باشد.برای درمان آن ابتدا باید ب ویژگی های آن شناخت پیدا کنیم و مطمئن شویم که بدبین هستیم یا خیر.برخی از علائمی که نشان میدهد شما به بدبینی دچار شده اید به شرح زیر است:
- در هر شرایطی انتظار دارید بدترین اتفاقات بیافتد.
- وقتی اتفاق خوبی میافتاد تعجب میکنید
- از کسانی که در زندگی نسبت به شما خوش بین تر هستند تعجب میکنید.
- از امتحان کردن چیز هایی که دوست دارید هراس دارید.زیرا به این فکر می کنید که ممکن است اتفاق بدی بیافتد
- روی نقاط ضعف و عیب های خود تمرکز میکنید.
- خیلی کم میتواند به اتفاق مثبت اعتقاد داشته باشید.
- داشتن دیدگاه پایین نسبت به خود باعث میشود فکر کنید هیچ استعدادی ندارید.
ممکن است تمام این موارد را تجربه نکنید، اما درک آنچه تجربه میکنید میتواند سخت و طاقت فرسا باشد. مخصوصاً اگر به این دیدگاه عادت نداشته باشید.
عواملی که بدبینی را تشدید میکند
یکی از اصلی ترین عواملی که باعث تشدید بدبینی در افراد میشود عدم درخواست کمک از دیگران و همچنین همکاری دیگران با آنها است.افراد بدبین خود را واقع بین میدانند و به دلیل انتقادهای بیش از حد، ممکن است دیگران هم به او نزدیک شوند. بدبینی یک بیماری است که در صورت تشدید،ممکن است منجر به ابتلا به بیماری روحی روانی پارانوئید شود.پیشنهاد می کنیم برای داشتن اطلاعات بیشتر از بیماری پارانوئید مقاله اختلال پارانوئید چیست را مطالعه کنید. برخی از عواملی که میتوند بدبینی را در افراد تشدید کند شامل ژنتیک، زندگی گذشتهی شخص و میزان استرس از دیگر عوامل است.
بدبینی در زندگی زناشویی
بعضی از زوج ها همسر شان را دوست دارند و میخواهند اعتماد کنند و با یکدیگر رشد کنند اما ممکن است احساس ناامنی، شک و تردید و بدبینی چنان آنهارا درگیر کند که با وجود اینکه میخواهند رابطه عاشقانه خودرا حفظ کنند به شدت رابطه را دچار آسیب می کنند . بدبینی و توهم نسبت به همسر یا شک به خیانت همسر حس درونی مخربی است که به دلیل مقابله فرد با خطر طرد شدن به وجود می آید. افراد در این شرایط همواره در ترس و اضطراب مزمنی به سر میبرند که مبادا همه چیز به یکباره نابود شود و باعث حقارت و تحقیر آنها شود.
بدبین بودن در روانشناسی
بدبین بودن بیش از حد و مرز معایب و آثار منفی زیادی دارد.برخی از آثاری که منجر به ابتلا به بدبینی شدید یا پارانویا میشود در روانشناسی به شرح زیر است:
- متمرکز بودن بر افکار منفی برای سلامتی جسم و روح مضر است. تحقیقات نشان داده است که ممکن است میزان افسردگی در زنان بالاتر باشد زیرا میزان افکار منفی، در فکر فرو رفتن و اندیشهی منفی در آنها بیشتر است.
- افکار منفی زیاد و در فکر فرو رفتن هر دو بخشی از تفکرات بدبینانه هستند. تفکر بیش از حد منفی منجر به افسردگی و اضطراب میشود. از دلایل اصلی اختلال اضطرابی میتوان نگرانی بیش از حد، نشخوار فکری و فکر کردن به بدترین حالت هر موضوعی را نام برد.
مرز بین خوشبینی و بدبینی
خوش بینی و بدبینی در زندگی حتما متضاد هم نیستند.شما در زندگی دو دیدگاه متفاوت بدبینی و خوش بینی را همراه خود دارید .گاهی اوقات نسبت به وقایع بدبین و گاهی اوقات خوش بین هستید و این کاملا بستگی به خودتان دارد که از کدام یک ازین دیدگاه ها در زندگی استفاده کنید.
علت بدبینی چیست؟
مطالعات نشان داده است که بدبینی ممکن است از ساختار ژنتیکی ناشی شود و ارثی باشد.یعنی شما از کودکی نگاه بد به دنیا دارید.با این حال عوامل محیطی تربیتی نقش پررنگ تری در به وجود آمدن بدبینی دارند.همچنین ارتباط مداوم با افرادی که دچار این بیماری هستند باعث ایجاد بدبینی در شما میشود.والدینی که به صورت خواسته یا ناخواسته رویاها و انگیزه شما را سرکوب میکنند در ایجاد بدبینی در شما نقش دارند.همچنین تجربه شکستهای پی در پی در زندگی افراد را افسرده و ناامید می کندو باعث میشود در ادامه زندگی بدبینتر و محتاط تر شوند.
آثار بدبینی
بدبینی در نگاه اول به شما آسیبی نمیرساند،اما در طولانی مدت آثار و عوارضی دارد و در صورت تشدید بدبینی باعث ابتلا به بیماری پارانویا یا افسردگی میگردد.بدبینی در دراز مدت آثاری چون :
- افسردگی
- ابتلا به پارانویا
- انزوا
- نداشتن دید مثبت به زندگی
- احساس غم و اندوه
راهکار های کاهش بدبینی
راهکار های ساده ی وجود دارد که میتوان با استفاده از آنها بدبینی را کاهش داد و با بدبینی مقابله کرد برخی از این راهکار ها به شرح زیر است:
- یادآوری نقاط قوت
در طول روز نقاط قوت خود را یاداوری کنید و به روش های متفاوتی از آنها استفاده کنید.افراد پس از مدت کوتاهی که از این راهکار استفاده می کنند خوشحال تر خواهند بود.
- نوشتن اتفاقات خوب
هر روز اتفاق های خوب را بنویسید و آنها را بخوانید.این راهکار در طولانی مدت باعث کاهش افکار منفی و از بین رفتن بدبینی میشود.
- قدرشناسی
میتوانید برای کاهش بدبینی به افرادی فکر کنید که خوبی های زیادی در حق شما کرده اند،اما شما هیچ وقت آنگونه که باید از آنها تشکر نکرده اید.همچنین میتوانید نامه ای برای آنها نوشته و به دست آنها برسانید.اینکار باعث میشود تا احساس مثبت در ذهن شما زیاد شود.
درمان بدبینی
مثبت گرایی در روانشناسی باعث بهبود سلامت روح و جسم شما میشود.تغییر دیدگاه به زندگی باعث میشود تا احساس رضایت و خوشبختی شما در زندگی زیاد شود.در مرحله دوم برای درمان بدبینی میتوانید از یک مشاور کمک بگیرید.سامانه روحیه و مشاورین آن میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند.درمان به تنهایی نمیتواندنتیجه رضایت بخش و خوبی داشته باشد.برخی دیگر از راه هایی که میتوانید بدبینی را درمان کنید به شرح زیر است:
- از نزدیکی به افراد بدبین اجتناب کنید.
- قدر داشته های خود را بدانید
- قدر زندگی خود را بدانید
- اتفاقات را بزرگ جلوه ندهید.
- تلاش کنید تا مثبت فکر کنید.
- بر روی خوشبین بودن تمرکز نکنید
- خودتان را مقصر اتفاقات ندانید
- با افراد خوش بین دوستی کنید
انواع بدبینی
بدبینی انواع مختلفی دارد.در حقیقت افراد بدبین میتوانند به همه چیز در زندگی دید بدی داشته باشند.افراد بدبین میتوانند در زندگی به موضوعات زیر به دید بد نگاه کنند.انواع بدبینی در زندگی به شرح زیر است:
- بدبینی به خداوند
- بدبینی به خود
- بدبینی به همسر
- بدبینی مادر به فرزند و یا بلعکس
- بدبینی به دوست
- بدبینی به والدین
بدبینی از دیدگاه قران
در مورد بدبینی در قران ،آیه ۱۲ سوره مبارکه حجرات آمده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِیرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا یَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضًا أَیُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَن یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا فَکَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِیمٌ؛ اى کسانىکه ایمان آوردهاید از بسیارى از گمانها بپرهیزید که بسیاری از گمانها گناه اند و جاسوسى مکنید و بعضى از شما غیبت بعضى نکند آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مردهاش را بخورد از آن کراهت دارید [پس] از خدا بترسید که خدا توبهپذیر مهربان است».
با افراد بدبین چگونه برخورد کنیم؟
در رابطه با افراد بدبین نباید سعی کنید آنها را تغییر دهید.زیرا این کار غیر ممکن است .هرگونه توضیح به افراد شکاک و بدبین ممکن است نتیجه عکس داشته باشد.در صورتی که نمیتوانید از این افراد دوری کنید،سعی کنید ارتباطتان را به این افراد نزدیک کنید تا از شما راضی باشند و در بحث هایشان اصلا شرکت نکنید.نکته قابل توجه این است که شک یک فرایند طبیعی از یک انسان است. اما بیش از اندازه بودن آن نسبت به هر چیزی باعث آزار و اذیت افراد میشود.