داشتن چه تعداد فرزند خوب است؟
اگر از نسل های قبل راجب تعداد فرزند بپرسیم میگویند که حداقل چهار پنج فرزند خوب است ،به این دلیل که آنها در خانواده هایی بزرگ شده اند که داشتن ۷ یا ۸ فرزند امری عادی و طبیعی بوده است.البته باید این نکته را در نظر گرفت که معیار های گذشتگان با انسان های امروزی بسیار متفاوت بوده است.در جامعه امروز ،تعداد فرزند عرف مشخصی ندارد و بستگی به معیار و شرایط هر خانواده دارد.برخی از زوج ها تک فرزندی را ترجیح میدهند و برخی دیگر تمایل به داشتن سه یا چهار فرزند دارند.این امر کاملا شخصی است و مربوط به شرایط زوجین و خانواده است.این شرایط شامل وضعیت مالی،موقعیت اجتماعی ،سلامت روان و جسم زوجین و مهارت های فرزند پروری است.
چرا جامعه به سمت تک فرزندی رفته است؟
طبق آمار های رسمی،بیش از ۳۳ درصد از خانواده های ایرانی ،تک فرزند هستند و جمعیت کشور رو به پیری است.در دهه های گذشته ،فرزند آوری در کشور سیر طبیعی خود را طی میکرد.خانواده ها بدون هیچ گونه نگرانی و زیر ذره بین بودن نگاه دیگران ،صاحب چندین فرزند میشدند.فرزندانی که از سطح انتظار کم برخورد دار بودند و با پا گذاشتن به سن مناسب واردبازار کار میشدند.اما اکنون فرزندآوری و تامین هزینه های آنها یک بحران در کشور به حساب می آید.
تغییر روش زندگی ،شرایط سخت اقتصادی،مشغول به تحصیل بودن و اشتغال زنان منجر به تک فرزندی در جامعه شده است.همچنین مصرف گرایی و توقع بالای فرزندان به رواج یافتن تک فرزندی در جامعه کمک کرده است.البته برخی خانواده ها نیز هستند که هیچ کدام از موارد بالا از علل تک فرزندی آنان نمی باشد اما تک فرزندی را انتخاب میکنند.با کمی تحقیق در این خانواده ها متوجه میشویم که انان بسیار راحت طلب هستند و میل زیادی به داشتن اوقات فراغت در زندگی دارند.بالا رفتن سن ازدواج ،بی اعتمادی و ترس از خیانت همسر،احتمال طلاق و ناسازگاری با همسر در زندگی های امروزی در ذهن برخی زنان مانع فرزند یا داشتن بیش از یک فرزند شده است .
مزیت های چند فرزندی
در خانواده ی که تعدادفرزندان زیاد است،فرزندان همکاری با یکدیگر را یاد میگیرند. همچنین یاد میگیرند چگونه در مشکلات از هم کمک بگیرند ، احساس تنهایی نکنند و از نظرات بیشتری استفاده کنند. در یک خانواده پرجمعیت، فرزندان به خوبی می فهمند که چطور داشته‌های خود را با هم تقسیم کرده و از آن استفاده کنند. در حقیقت افراد خانواده با همدیگر روابط صمیمی‌تری خواهند داشت که این موضوع اصلی ترین مسئله در شکل گیری روابط و عواطف هر فرد محسوب می شود. از دیگر مزیت های چندفرزندی این است که کودکان دیگر با بی‌حوصلگی روزمرگی خود را سپری نخواهند کرد و همبازی دارند و سرگرم هستند. همچنین کودکان خانواده پرجمعیت، راحت‌تر ویژگی های مثبت را می‌شناسند و میتوانند آنها را در خود ایجاد کنند.برخی دیگر از مزایا چندفرزندی به شرح زیر است:
- افزایش جایگاه والدین
- جامعه پذیری بهتر
- کاهش انقراض نسل ها
- رشد تربیت اخلاقی
- کاهش شخصیت فردگرایی
معایب چند فرزندی
اگر والدین تصمیم به چندفرزندی دارند،باید معایب آن را هم برای فرزندان و هم خودشان در نظر بگیرند.آنها باید حواسشان باشند محبت و توجه خود را به درستی بین کودکان تقسیم کنند.چرا که ممکن است حس ناامیدی و سرخوردگی در کودک ایجاد شود.همچنین باید وقت و انرژی بیشتر برای تربیت کودکان خود صرف کنند.چرا که والد خوب مسئول است فرزندانی خوب،مسئولیت پذیر و باعزت نفس تربیت کند.
آسیب های تک فرزندی
روانشناسان و محققان همواره تاکید دارند که کودکان باید کودکی خود را با خواهر یا برادر خود تقسیم کنند.اما اگر تک فرزند باشند مجبورند دوران کودکی خود را با پدر و مادر تقسیم کنند و همبازی دیگری نداشته باشند.اگر کودکان با همسن و سالان خود بازی کنند بدون علت باهم میخندند ،قهر و اشتی میکنند،عصبانی میشوند و به سرعت یک دیگر را می بخشند .اما اگر کودک با پدر و مادر خود همبازی شود این اتفاق نمیافتاد.برخی از آسیب هایی که تک فرزندی به کودک میزند به شرح زیر است:
- احساس تنهایی
- لجباز شدن
- حساس و زودرنج بودن
- شکنندگی
- پر توقعی از اطرافیان
- اعتماد به نفس کاذب
- بیماری های روحی روانی مانند افسردگی و اضطراب
- سرخوردگی
توصیه میکنیم برای کسب بیشتر اطلاعات راجب افسردگی و اضطراب روی آنها کلیک و مقاله های مربوط به آن را مطالعه کنید.
مزایا تک فرزندی
باتوجه به پیشرفته شدن زندگی های امروزه و زندگی کردن در عصری مدرن همچنان راجب تک فرزندی حرف های زیادی وجود دارد .از جمله این حرف این است که تک فرزندان بیشتر مستعد ابتلا به بیماری هستند،لوس و خودخواه بار می آیند،همیشه به دنبال توجه اند،در اجتماعی شدن مشکل دارند،تنها و خود محورند.با وجود تمام این حرف ها ویژگی های تک فرزند ها در همه آنها یکی نیست.تک فرزند بودن مزایایی هم دارد که شامل موارد زیر است:
- توجه تمام و کمال
فرزند پروری و تهیه بهترین ها برای آنها ، مواردی هستند که هر والدینی برای آن تلاش میکنند.تک فرزند بودن باعث میشود که والدین تمرکز بیشتری رو فرزند خود داشته باشند زمان و انرژی بیشتری برای او قرار دهند.
- استرس کمتر
والدین تک فرزند ، تنها یک بار بر تمام موانع و سخت هایی که در تربیت کودکشان هست قرار میگیرند و استرس کمتری دارند.
- نداشتن احساس رقابت
وجود یک محیط رقابتی ،برای هرکودکی الزامی و ضروری است.اما احساس رقابت و مقایسه ناسالم بین کودکان میتواند در دوران رشد ،باعث ایجاد مشکلات عزت نفس و کمبود اعتماد به نفس شود.
- داشتن ارتباط با کیفیت با والدین
تک فرزندان علاقه دارند زمان بیشتری با والدینشان بگذرانند .ارتباط با کیفیت باعث میشود تا بیشتر روی روابط والد و فرزندی تمرکز کنند.
- فشار کمتر اقتصادی
والدین تک فرزند بهتر میتوانند نیاز ها و خواسته های فرزندشان را براورده کنند و در فشار مالی کمتری قرار دارند.
- حسودی نکردن
کودکان تک فرزند،دلیلی برای حسادت کردن ندارند.در حقیقت خانواده هایی که چندفرزند دارند احتمال اینکه زمانی که کودکان بزرگ میشوند و به یکدیگر حسادت میکنند وجود دارد .
اگر فرزند شما با وجود تک فرزند بودن احساس حسادت را دارد مقاله علت اصلی حسودی را مطالعه نمایید ،تا بتوانید علت حسادت کردن فرزندتان را بدانید و آن را رفع کنید.
- نداشتن روابط خانوادگی پیچیده
کودکانی که تک فرزند هستند ،زمانی که بزرگ میشوند و ازدواج میکنند دچار تغییر در روابط خانوادگی نمیشوند و خواهر یا برادری را ندارند که با آنها به مشکل بخورند.
معایب تک فرزندی
همانطور که گفته شد تک فرزندی علاوه بر مزایا معایبی نیز دارد .برخی از معایب آن به شرح زیر است:
- تنها بزرگ شدن
بزرگترین عیبی که تک فرزندی میتواند برای کودکان داشته باشد ،نداشتن هم بازی و تنها بزرگ شدن است.هنگامی بزرگ شوید نیز حامی و همراهی در کنار خود ندارید.
- فشار والدین
تک فرزندی ،باعث تمرکز و فشار والدین روی کودک میشود و این باعث ایجاد استرس در کودک در برآورده کردن انتظارات والدین میشود.
- عدم اشتراک گذاشتن احساسات
موارد زیادی هستند که نمیتوانید راجب آنهابا والدینتان صحبت کنید و آنها را توضیح بدهید.اما اگر چند فرزند باشید ،میتوانید همه چیز را به خواهر یا برادر خود بگویید .
- تقسیم مسئولیت
داشتن خواهر یا برادر به معنی وجود پیوند هایی قوی و حمایت کننده هستند.زمانی که تک فرزند باشید باید همه چیز را به تنهایی مدیریت کنید.
شخصیت تک فرزندها
تک فرزندان به دلیل تنها بودن و دریافت به اندازه توجه و حمایت از سمت خانواده شخصیت و ویژگی هایی دارند.برخی از ویژگی های تک فرزندی به شرح زیر است:
- اعتماد به نفس و عزت نفس بالا به دلیل توجه کافی خانواده به این افراد
- توانایی برقراری ارتباط اجتماعی بالا
- احساسی بودن
- رضایت از زندگی
- خودخواه یا لوس بودن
- مستعدبه ابتلا به بیماری های روانی
سوالاتی از والدین راجب چند فرزندی
قبل از اینکه تصمیم به چند فرزندی بگیرید و یا باهمسرتان برای تعداد فرزند مشاجره کنید ،میزان آمادگیتان را برای چندفرزندی بررسی کنید.
- همسر شما دوست دارد که چند فرزند داشته باشد؟
- آیا از لحاظ مالی میتوانید فرزندانتان را در رفاه بگذارید؟
- آیا از نظر جسمی میتوانید از فرزندانتان مراقبت کنید؟
- آیا از نظر عاطفی میتوانید فرزندانتان را در رفاه بگذارید؟
- آیا از سلامت روحی روانی برخوردار هستید؟
اگر پاسخ تمام سوالات بالا را مثبت داده اید،میتوانید برای چند فرزندی اقدام کنید.بهتر است قبل از چند فرزندی از سلامت روحی روانی خود مطلع شوید.زیرا شما به عنوان یک والد خوب مسئولید تا فرزندی خوب،دوست داشتنی و مسئولیت پذیر به جامعه تحویل دهید.برای کسب آگاهی بیشتر راجب بیماری های روحی روانی کلیک کنید.
تعدادفرزند از دیدگاه اسلام
اسلام و تمامی ادیان آسمانی، پیروان خود را به افزایش جمعیت با ایمان و شایسته، به اندازه‌ای که در توان آنان باشد، فرامی‌خواند. در قرآن آیات متعددی در مورد فرزند وجود دارد که از مجموع آنها چنین برداشت میشود که فرزندان، نعمت‌های الهی نزد والدین هستند و چون سایر نعمت‌های الهی، هم می‌توان با استفاده صحیح از آنها در مسیر تکامل و هدایت خود و آنها از ایشان بهره گرفت.
تعداد فرزند از نظر روانشناسی
بهترین تعداد فرزند از نظر روانشناسی دو فرزند می باشد.چرا که هم فرزندان تنها نیستند و یک همبازی دارند و به علاوه همیشه والدین میتوانند وقت خود را برای انها بگذارند.از دید روانشناسی خانواده چهار نفره بسیار خوشبخت تر و خوشحال تر از یک خانواده سه نفره است.
چرا خانواده های امروزه با داشتن تعداد فرزند زیاد مشکل دارند؟
به دلیل پیشرفته شدن جامعه امروز و مدرنیته شدن زندگی ها تعداد فرزندآوری نیز به مشکل خورده است.برخی از عواملی در خانواده های امروزی باعث داشتن مشکل با فرزند زیاد شده شامل شرایط دشوار اقتصادی،نداشتن مهارت برای تربیت فرزند و فرزندپروری،رواج بی اعتمادی در جامعه،عدم توانایی ایجاد رفاه احساسی ،شاغل بودن بانوان و از این قبیل موارد که باعث مشکل در داشتن فرزند زیاد شده است .
