افسردگی چیست؟
افسردگی یک نوع اختلال است که روی عملکرد و خلق خوی افراد تاثیر منفی میگذارد.بیماری افسردگی دارای علائمی چون ،احساس ناراحتی،اضطراب،پوچی ،ناامیدی ،درماندگی ،بی ارزشی،عذاب وجدان و شرمساری ،یا بی قراری دارد.این بیماری میتواند نشانه ای از سندروم روانی باشد.اما ممکن است یک واکنش طبیعی نسبت به یکی از رویدادهای ناراحت کننده زندگی باشد،مانند مرگ عزیزان،مشکلات خانوادگی،تنهایی ،سو استفاده جنسی در کودکان وبسیاری از موارد دیگر که بستگی به خود افراد دارد.افسردگی میتواند باعث تضعیف ذهن دربرابر حل مشکل ها شود.در این شرایط است که ذهن اصطلاحا تسلیم شده و احساس پوچی و ناامیدی به انسان دست می دهد.رویداد هایی نیز در زندگی هستند که باعث تشدید بیماری افسردگی میشوند مانند:عادت ماهانه،زایمان،بی هدف بودن در زندگی،مشکلات مالی،یائسگی،استرس کاری،تجاوز و ...
همچنین افسردگی میتواندناشی از دوره درمان باشد از جمله مصرف داروهایی موجب افسردگی میشود.متاسفانه این بیماری با هیچ ازمایشی تشخیص داده نمیشود و تنها اطرافیان میتوانند متوجه تغییر در رفتار شما شوند.
برخی از نشانه های افسردگی
امروزه در علم روانشناسی ثابت شده است که هر فرد میتواند علائم متفاوتی از بیماری افسردگی را داشته باشد که بستگی به عوامل مختلفی دارد از جمله سن و جنسیت که میتوانند روی افسردگی تاثیر مستقیم بگذارند.بنابرین طبیعی است که افسردگی در همه افراد یکسان نیست .اما با این وجود برخی از نشانه ها هستند که بین اکثر گروه ها وجود داردو به عنوان علائم شایع افسردگی شناخته میشوند.
طبق آخرین تحقیقات انجام شده شایع ترین این علائم عبارتند از :
- خلق و خوی بی حصله و غمگین
- کاهش فعالیت و انرژی
- بی علاقه بودن نسبت به فعالیت های لدت بخش گذشته
- حس گناه و شرمساری
- مشکلات خواب (خواب زیاد یا بی خوابی)
- نداشتن تمرکز و فراموشکاری
- نداشتن امید به آِنده
- بهم ریخته بودن افکار
- علاقمند به خودکشی
- احساس تنفر بی دلیل به افراد
- احساس دلتنگی برای عزیزان
افسردگی در سنین مختلف
افسردگی در کودکان و نوجوانان
تمامی انسان ها در طول زندگی با بحران های عاطفی و احساسی مواجه میشوند اما گاهی این بحران میتواند در برخی کودکان تبدیل به بیماری افسردگی شود.کودکانی مبتلا به سندروم روانی ،ناتوانی جسمی ،اختلال اضطراب ،بیش فعالی هستند احتمال این که دچار بیماری افسردگی شوند بیشتر است.
افسردگی در بزرگسالان
افسردگی در افراد سالمند و بزرگسال معمولا به صورت درمان نشده باقی میماند .چرا که این افراد افسردگی را یکی از واکنش های طبیعی افزایش سن در مقابل مسائل روحی ، جسمی و اجتماعی میدانند.
افسردگی در زنان و مردان
برخی از عوامل مانند بارداری،تغییرات هورمونی ؛روابط بین فردی و... در ابتلای زنان به بیماری افسردگی نقش به سزایی دارد.بسیاری از زنان در دوره قاعدگی از لحاظ جسمی و روحی بسیار حساس میشوند.
مردان با توجه به شخصیت و ویژگی هایی که دارند از افسردگی خود شرمسار و خجالت زده میشوند به همین دلیل سعی میکنند آن را از دید باقی افراد پنهان کرده در برابر این بیماری تاب بیاورند این عمل باعث شده تا این بیماری در آنها درمان نشده باقی بماند.
تفاوت افسردگی و اختلال دوقطبی
این دو بیماری بسیار بهم شبیه بوده و گاهی نمیتوان تشخیص داد که فرد به کدام یک از آنها مبتلا است.تنها تفاوت عمده آنها این است که :افراد مبتلا به دوقطبی بین دوره های افسردگی و جنون هستند.از آنجا که این دو بیماری بسیار شبیه بهم هستند میتوان گفت برخی افراد مبتلا به افسردگی نیز دچار اختلال دوقطبی باشند.
برای اطلاعات بیشتر درمورد بیماری دوقطبی میتوانید به مقاله اختلال دوقطبی مراجعه کنید.
راه های درمان افسردگی بدون دارو
خلق افسرده ممکن است به درمان خاص و پیچیده ای نیاز نداشته باشد و یک واکنش طبیعی به رویداد های تلخ زندگی یا افسردگی توسط مصرف داروهایی مربوط به دوره درمان .
- در ابتدا میتوان گفت یکی از بهترین روش های درمان افسردگی بدون دارو ورزش است.فعالیت بدنی باعث ترشح هورمون های اندروفین و سروتنین است.که این دو هورمن باعث ایجاد شادی و لذت در بدن میشود.داشتن 45 دقیقه الی 1 ساعت ورزش در روز باعث ایجاد تاثیر مثبت در خلق و خوی ما شده و کمک بسیاری به درمان افسردگی میکند.
- درمان افسردگی با داشتن خوابی مفید در طول روز که میانگین ساعت های مفید خوابیدن 7تا9ساعت خواب شبانه است.خوب نخوابیدن باعث تشدید بی قراری ،غم ، خستگی و اضطراب در شما میشود.در زمان معین و منظمی بخوابید و بیدار شوید.پیش از خواب مدیتیشن کنید تا خواب راحت تری را تجربه کنید.یک ساعت قبل از خوابیدن از وسایل هوشمند استفاده نکنید
- مراقبه و مدیتیشن کنید تا به شما در درمان افسردگی کمک کند
- از استرس و موارد استرس زا دوری کنید.
- از نور خورشید استفاده کنید.
- مدت طولانی تنها نمانید.
- تغذیه مناسب داشته باشید.از جمله غذاهای سالم و استفاده از دمنوش های ارامش بخش
- بدانید که امروز نشانه فردا نیست
- برخلاف آنچه صدای افسردگی میگوید عمل کنید.
توصیه میشود اگر احساس میکنید که درگیر افسردگی شده اید.حتما برای مشاوره از یک روانشناس مجرب کمک بگیرید.روانشناسان میتوانند کمک بسیاری در این مورد کرده و به درمان بیماری های خاص روانی و عوارض ناشی از آن بپردازند و بیماران را به بهترین شکل ممکن درمان کنند.میتوانید از سامانه روحیه و مشاورین آنها نیز کمک بگیرید.
درمان افسردگی با رژیم غذایی مناسب
تغییر در سبک زندگی ،مانند رژیم غذایی سالم و مناسب میتواند باعث تغییر در کیفیت زندگی شود برخی از موادهای غذایی تازه و کامل که دارای مواد مغذی بالایی هستند باعث تاثیر مثبت در خلق و خو میشوند در مقابل برخی مواد غذایی ها مانند فرآوری شده ها ،شیرینی ها و غذاهای سرخ شده از جمله غذاهای ناسالم باعث کاهش کیفیت زندگی میشوند .برخی از مواد غذایی های سالم که باعث درمان افسردگی میشوند عبارت اند از:
1- ویتامین دی
مصرف ویتامین دی میتواند به بهبود علائم افسردگی کمک کند.اگرچه ذاتا میتوان ویتامین دی را توسط نور خورشید جذب کرد اما منابع غذایی هم مهم هستند.مواد غذایی هایی که دارای ویتامین دی هستند شامل ماهی های روغنی ،محصولات لبنی ،جگرگاو،تخم مرغ هستند.
2- اسیدهای چرب امگا3
تحقیقات ثابت کرده است که میتوان با مصرف اسید های چرب اختلال افرسدگی را درمان کرد.امگا سه میتواند با تقویت عملکرد مغز از سلول های عصبی محافظت کند.مواد غذاهایی که این خوراکی را در خود دارند شامل ماهی هایی مانند سالمون،ساردین و تن،دانه چیاوگردو هستند.
3- ویتامین های B
غلات کامل دارای ویتامین B12 هستند که به حفظ سلامت سیستم عصبی از جمله مغز ،کاهش خطر و علائم اختلالت خلقی کمک میکنند موادغذایی هایی که دارای این ویتامین هستند شامل تخم مرغ،گوشت،ماهی،غلات کامل،شیرو برخی غلات غنی شده هستند
4- روی
این خوراکی به درک طعم غذا و تقویت سیستم ایمنی کمک میکند و مواد غذایی مناسب برای درمان افسردگی می باشد.منابعی که شامل روی هستند مثل غلات کامل،صدف،لوبیا،آجیل،تخمه کدو تنبل است.
5- پروتئین
پزوتئین موجب رشد و ترمیم بدن میشود و ممکن است ضد افسردگی نیز به نظربرسد .بدن از اسیدی به نام تریپتوفان برای تولید سرتونین استفاده میکند که موجب ایجاد حس خوب در بدن میشود.برخی از خوراکی ها که تریپتوفان را در خود دارند شامل نخود،گوشت بوقلمون،ماهی و تن میباشند.
مواد غذاهایی که باید در دوره درمان افسردگی از خوردن آنها بپرهیزید
- الکل
- موادغذایی های فراوری شده
- کافئین
- روغن های فراروی شده
رژیم غذایی ممکن است در درمان افسردگی تاثیر .پیروی از یک رژیم غذایی مناسب که دارای مقادیر اندک مواد غذایی فراوری شده ومقادیر زیاد مواد غذایی تازه،گیاهی و حاوی چربی سالم هستند میتوانند کمک بسیاری در درمان انجام دهند.
فواید درمان افسردگی بدون دارو
درمان افسردگی بدون دارو بیشتر از سمت متخصصان تجویز شده .در این درمان ابتدا رفتار تغییر میکند ،سپس افکار و در آخر احساس و حال شماست که تغییر میکند.درمان بدون دارو هیچ ضرری به بدن نمیرسد و برعکس باعث ایجاد تغییرات مثبت و سیستم ایمنی قوی در بدن شمامیشود.
درمان افسردگی با انواع مختلف داروها(گیاهی ،صنعتی)
برخی داروهای گیاهی که در خانه شما نیز وجود دارد شامل زعفران،گل محمدی ،گل گاوزبان ،علف چای،لیموترش،شمعدانی عطری در درمان افسردگی بسیار موثر بوده
زعفران :مهم ترین خاصیت این گیاه از قدیم درمان افسردگی بوده است،زعفران بویی قوی و طعم تلخی داردو باعث تحریک اعصاب شده اثر مسکن داردو دارای خاصیت آرام بخش و خواب آور است و اگر میخواهید همیشه شاد وخندان باشید زعفران بخورید.از دیگر مزایای این گل کمک به پیشگیری از سرطان بهبود علائم سندروم قائدگی است.
علف چای:در حال حاضر یکی از بهترین گیاهانی که خواص دارویی و ضد افسردگی دارند علف چای است .قدمت مصرف ان بیش از دوهزار سال است و بهترین دارویی درمان بیماری عصبی می باشد.اکنون بیش از 50کارخانه داروسازی ازین گیاه برای داروهای ضد افسردگی استفاده میکنند.
لیموترش:این گیاه در طب برای روماتیسم ،برقان،سرماخوردگی استفاده میشود و یکی از ویژگی های مهم آن درمان افسردگی است.
بعضی از داروهای ضد افسردگی که علائم بیماری افسردگی را از بین میبرند عبارتند از:
1- جذب کننده های سروتونین یا (ssris)
پزشکان برای درمان اافسردگی با دارو معمولا ازین داروها استفاده میکند زیرا عوارض کمی دارند.مگر اینکه دوز بالا تجویز شوند برخی ازین داروها عبارتند از:
- فلوکستین
- پاروکستین
- سرترالین
- سیتالوپرام
- اس سیتالوپرام
2- داروهای مهارکننده باز جذب سروتونین -نوراپی نفرین (snris)
برخی از انواع آنها عبارتند از :
- دولوکستین
- لوومیلناسیرپران
- ونلافاکسین
- دزونفلافاکسین
3- مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (maois)
این دارو به دلیل عوارض جانبی جدی که دارند تنها زمانی تجویز میشوند که دیگر داروها تاثیرگذارنباشند.استفاده از این داروها نیاز به رژیم غذایی خاصی دارندچرا که با بعضی از موادهای غذایی تداخل دارند برخی ازین داروها عبارتند از:
- ترانیل سیپرومین
- فنزلین
- ایزوکربوکسازید
4- قرص های ضدافسردگی حلقه ای
داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای مانند ایمی پرامین ،نورتریپلین،آمیترپلین،دوکسپین،دزیپرامین عوارض جانبی زیادی به همراه داشته به همین دلیل زمانی از آنها استفاده میشود که فرد به سایر داروها بهبود نشان ندهد.
5- سایرداروهای ضدافسردگی
ممکن است روانپزشک تشخیص دهد که نیاز به ترکیب دو قرص ضدافسردگی است تا تاثیر ضد افسردگی بودن آن بیشتر شود.
جمع بندی
امروزه قرص و داروهایی زیادی برای درمان افسردگی مدنظرقرار دارنداما باید به این نکته توجه داشته باشید که استفاده ازین قرص ها تنها با تایید پزشک امکان پذیر است و هرگز نباید از آنها به مدت طولانی استفاده کرد زیرا خطراعتیاد به آنها وجود دارد.همچنین تا جایی که میتواند از روش های درمان افسردگی بدون دارو استفاده کنید.اگر شماهم جزو کسانی هستید که احساس میکنید دچار این بیماری شده اید میتوانید از سامانه روحیه و مشاوران آن برای درمان کمک بگیرید.
