اختلالات سایکوتیک و بیماری روانی توهم و هذیان چیست؟

اختلالات سایکوتیک 

اختلالات سایکوتیک یا اختلالات روان پریشی اصطلاحی است برای توصیف گروه مختلفی از اختلالات سلامت روان که شامل پدیده ای به نام روان پریشی است. روان پریشی وضعیتی از ذهن است که در تعیین اینکه چه چیزی واقعی است و چه چیزی غیر واقعی، مشکل ایجاد می کند که اغلب شامل گیجی، توهم و هذیان آنها می شود. علائم اضافی اختلال روان پریشی شامل، گفتار و رفتار نامنسجم است که برای یک موقعیت خاص نامناسب است.همچنین ممکن است مشکلات خواب، کناره گیری اجتماعی، بی انگیزگی و مشکلات در انجام فعالیت های روزانه فرد ایجاد کند.روان پریشی می تواند پیامدهای نامطلوب جدی داشته باشد.تخمین زده می شود که از هر 100 نفر 3 نفر در طول زندگی خود دچار روان پریشی می شوند.

توجه به این نکته مهم است که روان پریشی در همه اختلالات سلامت روان وجود ندارد و علائم در افراد مختلف بسیار متفاوت است.اصطلاح «اختلال روان پریشی» معمولاً توسط برخی از متخصصان و روانشناسان استفاده می شود، اما به دلیل انگ های مرتبط با آن، همیشه از نظر اجتماعی قابل قبول نیست.

انواع اختلالات سایکوتیک 

روان پریشی با انواع مختلفی از اختلالات سلامت روان مرتبط است. در زیر رایج ترین شرایط مرتبط آورده شده است.

اختلالات سایکوتیک| اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی یکی از شایع ترین انواع اختلالات روان پریشی است و اغلب دارای یک جزء ژنتیکی است. این به این معناست که فرد ممکن است همیشه نتواند افکار و ایده های خود را از واقعیت تشخیص دهد و باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم روانی مختلف شود.اسکیزوفرنی یک اختلال مغزی مزمن است که کمتر از ده درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم اختلال روانی اسکیزوفرنی می تواند شامل توهم، هذیان، و تفکر و رفتار بسیار بی نظم شود که عملکرد روزانه را مختل می کند و می تواند ناتوان کننده باشد.برای کسب اطلاع بیشتر در مورد اختلال اسکیزوفرنی کلیک کنید.

اختلالات سایکوتیک | اختلال اسکیزوافکتیو

اختلال اسکیزوافکتیو وضعیتی است که در آن شما هم روان پریشی و هم یک اختلال خلقی را تجربه می کنید.بیشتر به خاطر ویژگی های اختلال خلقی اش، مانند افسردگی و اختلال دوقطبی، قابل توجه است. همچنین می تواند باعث توهم، پارانویا و هذیان شود.ژنتیک و تغییرات شیمیایی مغز هر دو از دلایل احتمالی این اختلال سلامت روان هستند.

اختلالات سایکوتیک | اختلال دوقطبی

اختلال دوقطبی نوعی اختلال خلقی است که اغلب با تغییرات چرخه ای بین اوج شدید (شیدایی) و پایین (افسردگی) مشخص می شود.علائم روان پریشی ممکن است در دوره های شیدایی رخ دهد، جایی که ممکن است ترکیبی از توهم و هذیان را تجربه کنید. اختلال دوقطبی به صورت معمول در آخر دوره جوانی یا اوائل دوره بزرگسالی تظاهر پیدا میکند.برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به اختلال دوقطبی کلیک کنید.

اختلالات سایکوتیک | اختلال کاتاتونیا 

تخمین زده می شود که حدود 10 درصد از افراد مبتلا به اختلالات سلامت روان دارای یک سندرم روانی حرکتی به نام کاتاتونیا هستند.در حالی که زمانی به عنوان زیرشاخه اسکیزوفرنی در نظر گرفته می شد، کاتاتونیا اکنون به عنوان بیماری روانی خود روان پریشی شناخته می شود.این وضعیت می تواند باعث روان پریشی و همچنین اختلال در مهارت های حرکتی و گفتار شود.

اختلالات سایکوتیک ناشی از اعتیاد به مصرف مواد یا الکل

استفاده نادرست از مواد مخدر و یا اعتیاد به الکل به شدت با ایجاد بیماری روانی در مراحل بعدی زندگی مرتبط است.تصور می‌شود که افرادی که در اوایل دهه 20 زندگی‌شان دچار مشکلات مصرف مواد هستند، ممکن است  در معرض ابتلا به روان‌پریشی باشند، زیرا مغز آنها در این مرحله از زندگی هنوز در حال رشد است.

علائم اختلالات سایکوتیک

علائم اختلالات سایکوتیک یا روان پریشی می تواند بین اختلالات سلامت روان متفاوت باشد، اما در زیر برخی از علائم احتمالی وجود دارد:

• مشکلات تمرکز
• حرکات آهسته و غیرمعمولی
• خلق و خوی افسرده
• ناتوانی در بیان احساسات 
• مه مغزی
• افزایش اضطراب یا بی قراری
• از دست دادن علاقه یا شادی در فعالیت های عادی
• افزایش یا کاهش اشتها 
• توهم، هذیان 
• کناره گیری اجتماعی
• نادیده گرفتن بهداشت شخصی
• داشتن باورهای قوی که در واقع درست نیستند
• پارانویا 

علل اختلالات سایکوتیک 

روان پریشی می تواند به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد. ممکن است نشانه ای از یک وضعیت روانی باشد. اختلالات روان پریشی مانند اختلال هذیانی و اختلال اسکیزوتایپی، روان پریشی را به عنوان یک علامت مشترک دارند.مطالعات نشان می دهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی می تواند منجر به روان پریشی شود. برخی از عوامل محیطی ممکن است خطر روان پریشی را در فرد افزایش دهند، از جمله:

• عفونت های مادر و عوارض زایمان
• استرس مادر و سوء تغذیه
• کودک آزاری
• آسیب سر در دوران کودکی
• مهاجرت
• سوء مصرف مواد مخدر
• سایر علل روان پریشی عبارتند از منبع مورد اعتماد:
• تغییرات مغزی
• سوء مصرف الکل و مواد
• شرایط پزشکی عمومی
• برخی شرایط روانی و عصبی
• داروهای تجویزی خاص
• اعتیاد جنسی یا اعتیاد به سکس 
• کمبود خواب 

رویدادهای آسیب زا مانند جنگ، تجاوز جنسی، یا مرگ نیز می توانند یک دوره روان پریشی ایجاد کنند

اختلال سایکوتیک چقدر می تواند ادامه داشته باشد؟

طول مدت روان پریشی فرد بسته به نوع روان پریشی متفاوت است.روان پریشی ناشی از مواد یا دارو مدت کوتاهی پس از پاک شدن ماده از سیستم فرد برطرف می شود. اما روان پریشی ناشی از آمفتامین ها و کوکائین ممکن است چند هفته طول بکشد.در همین حال، یک اختلال روان‌پریشی مختصر معمولاً کمتر از یک ماه طول می‌کشد. طبق تحقیقات علائم روان پریشی باید در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی برای بخش قابل توجهی از زمان در طول یک ماه یا بیشتر وجود داشته باشد.

اختلالات سایکوتیک در کودکان 

روان پریشی معمولا در سال های نوجوانی ایجاد میشود. گاهی اوقات در اوایل بزرگسالی نیز ظاهر می شود.

اگر سابقه خانوادگی اختلالات روانی همراه با روان پریشی دارید، مهم است که به احتمال بروز علائم در فرزندان خود توجه ویژه ای داشته باشید. توهم در کودکانی که روان پریشی را تجربه می کنند رایج است.یکی دیگر از علائم اولیه این است که کودک شما به طور ناگهانی علاقه خود را به فعالیت هایی که معمولاً از آن لذت می برد از دست می دهد. آنها همچنین ممکن است از گروه دوستان خود کناره گیری کنند و با مدرسه مشکل داشته باشند.درمان روان پریشی در کودکان بیشتر بر درمان ها متمرکز است تا داروها. به عنوان مثال، CBT ممکن است به اصلاح الگوهای تفکر در مراحل اولیه در تلاش برای جلوگیری از توهم و هذیان کمک کند.

تحقیقات همچنین نشان می دهد که مدیریت استرس ممکن است به این گروه سنی کمک کند.

داروهای ضد روان پریشی ممکن است به عنوان آخرین راه حل استفاده شوند، اما فقط در دوزهای پایین. عوارض جانبی این داروها در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خواب آلودگی
• تاری دید
• افزایش وزن

درمان اختلال سایکوتیک 

اختلالات روان پریشی به طور موثر با ترکیبی از داروها و درمان ها درمان می شوند. یک روانپزشک می تواند به شما کمک کند تا بر اساس شدت بیماری خود تعیین کنید که چه نیازهایی دارید.

در درمان روان پریشی از اشکال مختلف درمانی استفاده می شود:

• درمان شناختی رفتاری (CBT) ممکن است به ویژه با تغییر الگوهای فکری که می تواند منجر به هذیان و توهم شود، مفید باشد.
• گفتار درمانی انفرادی نیز ممکن است به شما کمک کند تا احساسات خود را حل کنید، که می تواند در درمان موارد ضربه مفید باشد.
• درمان روانکاوی می تواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد افراد مبتلا به روان پریشی داشته باشد.
• برخی افراد نیز درمان های گروهی یا خانوادگی را در مدیریت روان پریشی مفید می دانند.
• توانبخشی اجتماعی می تواند به ویژه برای عزیزانی که به دلیل علائم خود منزوی شده اند مفید باشد.

درمان اختلال سایکوتیک با دارو 

داروهای ضد روان پریشی جزو اولین خط های درمان روان پریشی هستند. اینها به مسدود کردن گیرنده های سروتونین یا دوپامین در مغز کمک می کنند تا از توهم و هذیان جلوگیری شود.

با این حال، داروهای ضد روان پریشی ممکن است برای روان پریشی مرتبط با مصرف مواد مناسب نباشند. این تا حد زیادی به ماده مورد استفاده بستگی دارد.

بنزودیازپین‌ها با دوز پایین، دسته‌ای از آرام‌بخش‌ها، ممکن است برای کاتاتونیا بهترین عملکرد را داشته باشند. یک دکتر روانشناس همچنین ممکن است در برخی موارد درمان با تشنج الکتریکی را توصیه کند.اگر اختلال خلقی دارید، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی را نیز توصیه کند. اینها به بهبود علائم مرتبط با افسردگی، مانند غم و اندوه و ناامیدی کمک می کنند.

آیا اختلال سایکوتیک در خانه قابل درمان است؟

در حالی که درمان‌های خانگی همچنان یک موضوع پرطرفدار در تمام جنبه‌های سلامتی هستند، مهم است که داروها و درمان‌های اثبات شده را با نسخه‌های طبیعی مبادله نکنید.

در عین حال، اقدامات سبک زندگی مطمئناً به سلامت روان کلی شما، از جمله رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، کمک خواهد کرد.مهم است که در مورد استفاده از هر گونه گیاه یا مکمل با پزشک خود صحبت کنید. این شامل روغن ماهی می شود.در حالی که شواهد بالینی وجود دارد که نشان می دهد اسیدهای چرب امگا 3 موجود در روغن ماهی ممکن است از سلامت مغز و بیماری های روانی بعدی حمایت کند، تحقیقات بیشتری باید انجام شود تا نتیجه گیری شود که آیا مصرف روغن ماهی – و چه مقدار – می تواند به طور موثر اختلالات سلامت روان را درمان کند.

همه مطالعات از استفاده از اسیدهای چرب امگا 3 برای روان پریشی و سایر شرایط سلامت روان حمایت نمی کنند.