انواع اختلالات شخصیتی به همراه مهمترین بیماری های شخصیتی

اختلال شخصیتی 

اختلال شخصیت نوعی اختلال روانی است که در آن الگوی فکری، عملکردی و رفتاری سفت و سخت و ناسالم دارید. فرد مبتلا به اختلال شخصیت در درک و ارتباط با موقعیت ها و افراد مشکل دارد. این باعث مشکلات و محدودیت های قابل توجهی در روابط، فعالیت های اجتماعی، کار، مدرسه و ... می شود.

در برخی موارد، ممکن است متوجه نشوید که دچار اختلال شخصیت هستید، زیرا طرز فکر و رفتار شما برای شما طبیعی به نظر می رسد. و ممکن است دیگران را به خاطر چالش هایی که با آن روبرو هستید سرزنش کنید.

اختلالات شخصیت معمولاً در سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود. انواع مختلفی از اختلالات شخصیت وجود دارد. برخی از انواع ممکن است در طول میانسالی کمتر آشکار شوند.

انواع اختلالات شخصیتی 

انواع اختلالات شخصیت بر اساس ویژگی ها و علائم مشابه در سه گروه دسته بندی می شوند. بسیاری از افراد مبتلا به یک اختلال شخصیت، علائم و نشانه های حداقل یک اختلال شخصیت دیگر را نیز دارند. برای تشخیص یک اختلال، نیازی به نشان دادن همه علائم و نشانه های ذکر شده نیست.

اختلالات شخصیتی گروه A

اختلالات شخصیت گروه A با تفکر یا رفتار عجیب و غریب و غیرعادی مشخص می شود. اختلال شخصیتی گروه A شامل اختلال شخصیت پارانوئید، اختلال شخصیت اسکیزوئید و اختلال شخصیت اسکیزوتایپی هستند.

اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید یک اختلال خارج از مرکز و کنترل افراد است.این یعنی رفتار فردی که به پارانوئید مبتلا است برای اطرافیان او غیر معمولی و عجیب است.این افراد را به وسیله رفتار عجیب و غیرطبیعی شان میتوان شناسایی کرد .افراد مبتلا به این بیماری اصلا به دیگران اعتماد ندارند و دائما فکر میکنند که دیگران میخواهند آنها را تحقیر یا تهدید کنند یا به آنها آسیب وارد کنند.افراد مبتلا به این شخصیت نمیتوانند اعتراف کنند یابپذیرند که احساسات منفی به دیگران دارند.ترس از خیانت و سواستفاده کردن در آنها بسیار زیاد است.برخلاف تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است هنوز دلیل قطعی برای این بیماری ارائه نشده است ولی چیزی که آشکار است این است که ترکیب عوامل ژنتیک و روان شناختی همراه با عوامل محیطی میتواند در ایجاد این بیماری تاثیرگذار باشد.برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به اختلال شخصیت پارانوئید و علائم روانی این بیماری کلیک کنید.

علائم اختلال شخصیت پارانوئید

• این افراد تصور میکنند دیگران قصد سواستفاده از آنها را دارند 
• نسبت به تعهد دیگران مشکوک هستند
• از مسائل شخصی خود به دیگران چیزی نمیگویند زیرا میترسند که علیه خودشان استفاده شود.
• اطرافیانشان را نمی بخشند و کینه توز هستند.
• انتقاد نمیپذیرند و بسیار حساسند.
• زود عصبانی و خشمگین میشوند.
• برای هر چیزی سریع واکنش نشان میدهند و تلافی میکنند.
• مردد بودن در اعتماد به دیگران به دلیل ترس غیر منطقی از اینکه دیگران از اطلاعات علیه آنها استفاده کنند.

اختلال شخصیت اسکیزوئید

اختلال شخصیت اسکیزوئید یک اختلال مزمن و پایدار است که با انزوای اجتماعی و احساس بی­تفاوتی نسبت به دیگران مشخص می شود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید غالبا افرادی منزوی و سرد توصیف می شوند.مبتلایان به این اختلال از قرار گرفتن در موقعیت های اجتماعی که نیازمند ارتباط داشتن با دیگران است اجتناب می کنند. آن ها در بیان هیجانات خود مشکل دارند و تمایلی ندارند که با دیگران روابط صمیمانه برقرار کنند.این نوع اختلال شخصیت نسبتا نادر است و مردان بیش از زنان به آن مبتلا می شوند.علل ابتلا به این اختلال نامشخص است ولی گفته می شود برخی از عوامل محیطی در بروز این اختلال نقش داشته باشند از جمله تجربیات دوره کودکی، روش تربیت فرزند و تعاملات اجتماعی. پیشنهاد می شود در صورتی داشتن عوامل ژنتیکی و ارثی در خانواده تان برای جلوگیری از ابتلا به این اختلال روش های تعلیم و تربیت فرزند را بیاموزید. همچنین اگر میخواهید طبق دیدگاه اسلام و قرآن فرزند خود را تربیت کنید مقاله روش تربیت فرزند در اسلام و قرآن را مطالعه کنید.

علائم اختلال شخصیت اسکیزوئید 

معمولا اختلال اسکیزوئید در دوره کودکی، و در سال های اول دوره بزرگسالی ظاهرا می شود. علائم این اختلال میتواند بر حوزه های مختلف زندگی، از جمله روابط خانوادگی، تحصیلی و شغلی تاثیر بگذارند.برخی از علائم این اختلال به شرح زیر می باشد:

• منزوی بودن
• محدوده محدود بیان عاطفی
• عدم علاقه به روابط اجتماعی یا شخصی
• ناتوانی در لذت بردن از فعالیت های مختلف
• ناتوانی در دریافت نشانه های اجتماعی عادی
• ظاهر سرد یا بی تفاوت نسبت به دیگران
• علاقه کم یا بدون علاقه به داشتن رابطه جنسی

اختلال شخصیت اسکیزوتایپی

اختلال شخصیت اسکیزوتایپی یک الگوی طولانی مدت از نوعی رفتار و تجربه عجیب و غریب است و فرد مبتلا به این اختلال در رفتار خود با دیگران دچار سوتفاهم و مشکل شده و یا احساس پریشانی را تجربه می کند.افراد مبتلا به این اختلال شخصیت بسیاری منزوی هستند و نمیتوانند به راحتی رفتار دیگران را درک کنند.افراد مبتلا به این اختلال اغلب ظاهری ژولیده و نامرتب دارند و لباس‌های ناموزون یا کثیف می‌پوشند.همچنین از عبارات عجیب‌ و غریب در صحبت کردن استفاده می‌کنند و درکی از قرارهای اجتماعی ندارند.مبتلایان به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است به افسردگی نیز دچار شوند.علت اصلی ابتلا به این اختلال وراثت است زیرا بسیار به اختلال اسکیزوفرنی شبیه است،اما عوامل محیطی ماننده آزار جنسی، نادیده گرفته شدن، فرزند طلاق بودن و استرس مزمن میتوانند در ابتلا به این اختلال تاثیر داشته باشند.برای اطلاع از اختلال شخصیت اسکیزوفرنی کلیک کنید.

علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپی

برخی علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بسیار شبیه اسکیزوفرنی هستند و احتمال آنکه با آن اشتباه گرفته شود، زیاد است.در هر دو این اختلال‌ها، فرد رابطه خود را با واقعیت از دست می‌دهد و دچار توهم و هذیان می‌شود. اما تفاوت آن‌ها در این است که افراد مبتلا به اسکیزوتایپی دوره‌های کوتاهی از این روان‌پریشی را تجربه می‌کنند، در حالی که فراوانی این دوره‌ها در اختلال اسکیزوفرنی بالا بوده و اغلب این دوره‌ها شدید و طولانی هستند.برخی از علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپی به شرح زیر است:

• تفکرو باور، گفتار یا رفتار عجیب و غریب
• تجربیات ادراکی عجیب و غریب
• اضطراب اجتماعی و فقدان یا ناراحتی از روابط نزدیک
• پاسخ بی تفاوت، نامناسب یا مشکوک به دیگران
• پارانویا یا توهم شدید
• معذب بودن در موقعیت‌های اجتماعی
• سرد بودن احساسی یا پاسخ‌های عاطفی نامناسب
• تفکر جادویی
• عقاید منحصر به فرد
• بدگمانی 

اختلالات شخصیتی گروه B

اختلالات شخصیت گروه B با تفکر یا رفتار نمایشی، بیش از حد احساسی یا غیرقابل پیش بینی مشخص می شود. اختلال شخصیتی گروه B شامل اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت هیستریونیک و اختلال شخصیت خودشیفته هستند.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی

اختلال شخصیت ضد اجتماعی به معنای ناتوانی از عمل کردن به هنجارهای اجتماعی به نوعی که جنبه های متعددی از رفتار فرد در نوجوانی و بزرگسالی تحت تاثیر این ناتوانی قرار می گیرد. مشخصه ی این اختلال، اعمال ضد اجتماعی یا خلاف قانون است.افرادی که به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مبتلا هستند به درست یا غلط توجه چندانی ندارند یا اصلاً توجه ندارند. آنها متضاد هستند و در رفتارشان پارادوکس دارند و به طور کلی احساسی عمل نمی کنند. 

علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی 

علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی غالباً در دوران کودکی آغاز می شود. اگرچه این بیماری اغلب تا اواخر زندگی تشخیص داده نمی شود. در دوران کودکی، معمولاً کسانی که به این اختلال مبتلا می شوند، دچار خشم و عصبانیت شدید می شوند یا رفتار های قلدرانه از خود نشان می دهند.برخی از علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی عبارتند از:

• بی توجهی به نیازها یا احساسات دیگران
• دروغگویی مداوم
• استفاده از نام مستعار
• دزدی 
• فریب دادن دیگران
• مشکلات مکرر قانونی
• نقض مکرر حقوق دیگران
• رفتار پرخاشگرانه و خشونت آمیز
• بی توجهی به امنیت خود یا دیگران
• رفتار تکانشی
• بی مسئولیتی 
• عدم پشیمانی از رفتار

اختلال شخصیت مرزی 

اختلال شخصیت مرزی به معنای داشتن احساس ناپایداری در همه چیز است.اگر مبتلا به اختلال شخصیت مرزی هستید ، احتمالاً احساس می‌کنید همواره روی یک چرخ و فلک هستید – و این فقط به دلیل احساسات یا روابط ناپایدار شما نیست ، بلکه به دلیل احساس متزلزل بودن شما است . تصویر شما از خود ، اهداف و حتی علاقه‌ها و خواسته‌هایتان نیز ممکن است به طور مکرر تغییر کند به گونه ای که احساس گیجی و عدم اطمینان داشته باشید.

علائم اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی به طرق مختلف ظاهر می شود ، اما برای اهداف تشخیصی ، متخصصان بهداشت روان علائم را به 9 دسته عمده تقسیم می کنند.

• رفتارهای تکانشی و پرخطر، مانند داشتن رابطه جنسی ناایمن و اعتیاد جنسی
• اختلال پرخوری یا کم خوری
• خودانگاره ناپایدار یا شکننده
• روابط ناپایدار
• خلق و خوی بالا و پایین
• رفتار خودکشی یا تهدید به خودآزاری
• ترس شدید از تنها ماندن یا رها شدن
• احساس پوچی مداوم
• نشانه های مکرر و شدید خشم
• پارانویای ناشی از استرس که گذراست

اختلال شخصیت نمایشی 

تصویر ذهنی که هر فرد از خودش دارد، پایه و اساس ویژگی‌های شخصیتی او را تشکیل می‌دهد. متأسفانه افراد مبتلا به این اختلال تصویر ذهنی درستی از خود ندارد و برای خود ارزش قائل نیستند؛ بلکه تنها زمانی احساس عزت‌ نفس می‌کنند که دیگران آن‌ها را تأیید کنند. به همین دلیل نیازمند جلب‌ توجه دیگران هستند که باعث می‌شود دست به کار‌های غیرمعمول و یا نمایشی بزنند. اختلال شخصیت نمایشی احتمالاً به دلیل مجموعه‌ای از عوامل ارثی و محیطی ایجاد می‌شود. در برخی خانواده‌ها، اختلال در تاریخچه خانوادگی دیده می‌شود که تئوری ارثی بودن اختلال شخصیت نمایشی را تقویت می‌کند.

علائم اختلال شخصیت نمایشی 

بر خلاف اختلال‌های شخصیتی دیگر، افراد مبتلا به اختلال نمایشی هیچ نشانه ظاهری ندارند. طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، افراد مبتلا به اختلال شخصیت هیستریونیک حداقل پنج مورد یا تعداد بیشتری از علائم زیر را دارند:

• مدام به دنبال جلب توجه هستند
• بیش از حد احساسی، نمایشی یا تحریک آمیز برای جلب توجه رفتار می کنند
• به طرز چشمگیری با نظرات قوی صحبت می کند
• به راحتی تحت تأثیر دیگران قرار می گیرند
• احساسات کم عمق و به سرعت در حال تغییر
• توجه بیش از حد به ظاهر فیزیکی
• فکر می کند روابط با دیگران نزدیکتر از آنچه واقعا هستند است
• بدون فکر، واکنش نشان می‌دهند
• خودمحور هستند و به ندرت نسبت به دیگران ابراز نگرانی می‌کنند

اختلال شخصیت خودشیفتگی

خودشیفتگی یک اختلال روانی شخصیتی است که درآن فرد ولع به احترام و تمایل به مرکز توجه بودن دارد.در فرهنگ ما بیشتر از آنکه خودشیفتگی یک عنوان علمی باشد نوعی فحش و توهین محسوب میشود.واژه خودشیفته از افسانه جوانی به نام نارسیوس است که تصویر خود را در آب می بیند و عاشق خودش میشود گرفته شده است.اما از نظر روانشناسی خودشیفتگی به معنی عشق به خود نیست.اختلال خودشیفتگی یک اختلال روانی شخصیتی است که در آن فرد دارای غرورکاذب است و به شدت نیاز به تعریف و تمجید دیگران دارد.افراد مبتلا به این اختلال خود را منحصر به فرد و بی نظیر می بینند.این افراد هنگامی که از آنها تعریف نمیشود ناامید و سرخورده میشوند.چون آنها فکر میکنند لایق توجه فراوانند.برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به اختلال شخصیت خودشیفته کلیک کنید.

علائم اختلال شخصیت خودشیفتگی 

اختلال خودشیفتگی میتواند در هر سنی در افراد ظاهر شود و افرادی که به آن ابتلا پیدا میکنند ممکن است تا مدت ها متوجه مبتلا بودن خود به این اختلال نشوند.علائم و نشانه های اختلال شخصیتی به شرح زیراست:

• حسادت کردن به افرادی که بهتر از آنها هستند
• سخت به دیگران اعتماد میکنند و تنها خود را قبول دارند
• دریافت توجه زیادی از جانب خانواده در کودکی 
• از اینکه از آنها تعریف و تمجید کنند لذت میبرند
• فانتزی در مورد قدرت، موفقیت و جذابیت
• ناتوانی در شناخت نیازها و احساسات دیگران
• اغراق در دستاوردها یا استعدادها
• انتظار ستایش و تحسین مداوم

اختلالات شخصیتی گروه C

اختلالات شخصیت گروه C با تفکر یا رفتار مضطرب، ترسناک مشخص می شود. اختلال شخصیت گروه B شامل اختلال شخصیت اجتنابی، اختلال شخصیت وابسته و اختلال شخصیت وسواسی-اجباری هستند.

اختلال شخصیت اجتنابی

افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی، دائماً نسبت به خود احساس عدم کفایت داشته، و از قضاوت منفی دیگران نسبت به خودشان احساس ترس و اضطراب بسیار شدیدی دارند؛ در نتیجه سعی می‌کنند تا حد امکان از فعالیت‌های گروهی و همراهی با دیگران دوری کنند. اگرچه افراد مبتلا به این اختلال دوست دارند با دیگران تعامل داشته باشند، اما به دلیل ترس شدید از طرد شدن توسط دیگران، تمایل به عدم حضور و همراهی دیگران دارند.

علائم اختلال شخصیت اجتنابی 

علائم ناشی از این اختلال شامل طیف وسیعی از رفتارها است و شدت علائم در افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی می‌تواند از خفیف تا بسیار شدید را در بر گیرد. از میان این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نسبت به انتقاد یا رد شدن بیش از حد حساس است
• احساس بی کفایتی، حقارت یا عدم جذابیت
• اجتناب از فعالیت های کاری که نیاز به تماس بین فردی دارد
• از نظر اجتماعی بازدارنده، ترسو و منزوی
• رفتار خجالتی در موقعیت های اجتماعی و روابط شخصی
• ترس از عدم تایید، خجالت یا تمسخر

اختلال شخصیت وابسته

اختلال شخصیت وابسته نیز مانند دیگر اختلالات شخصیتی نوعی اختلال روانی است که ویژگی اصلی آن الگوی رفتاری تکرارشونده در تمامی جنبه‌های زندگی غیرقابل انعطاف است. در این اختلال بیمار برای برآوردن نیازهای روانی و جسمی خود به دیگران وابسته است. بیمار همیشه در تلاش است دیگران را خوشحال کند، افراد مبتلا رفتارهای منفعلانه، محتاج‌ گونه و چسبنده دارند و از جدایی می‌ترسند.

علائم اختلال شخصیت وابسته

علائم و ویژگی های اختلال شخصیت وابسته از اوایل بزرگسالی  خود را در زمینه‌های مختلف زندگی فرد نشان می‌دهد و حداقل باید 5 مورد از این نشانه‌ها در فرد وجود داشته باشد تا فرد را مبتلا به این اختلال شخصیت دانست.علائم اختلال شخصیت وابسته به شرح زیر می باشد:

• وابستگی بیش از حد به دیگران و احساس نیاز به مراقبت
• رفتار مطیعانه یا چسبنده نسبت به دیگران
• ترس از اینکه در صورت تنها ماندن مجبور به مراقبت از خود شود
• عدم اعتماد به نفس، نیاز به نصیحت و اطمینان بیش از حد از سوی دیگران برای تصمیم گیری حتی کوچک
• مشکل در شروع یا انجام پروژه ها به تنهایی به دلیل عدم اعتماد به نفس
• مشکل در مخالفت با دیگران، ترس از عدم تایید
• نیاز فوری برای شروع یک رابطه جدید پس از پایان یک رابطه نزدیک

اختلال شخصیت وسواسی اجباری

افراد مبتلا به این بیماری به‌شدت کمال‌گرا و همیشه در پی کنترل تمامی جزئیات هستند و در این مسئله انعطاف‌پذیری ندارند. آن‌ها به‌صورت افراطی می‌خواهند همه‌چیز در جای خود قرار بگیرد، ازآنجایی‌که به کسی اعتماد ندارند نمی‌توانند اختیارات به دیگران بدهند زیرا تصور می‌کنند دیگران دقت لازم و کافی را ندارند.

زندگی آن‌ها مملو از مقررات و برنامه‌ بدون هیچ انعطاف‌پذیری است. توجه زیادی که به کار دارند مانع از آرامش، خودانگیختگی و حتی روابط عمیق می‌شود. همین‌طور آن‌ها در مورد مسائل مالی، هیجانات و عواطفشان بسیار سخت و تنگ‌نظر هستند و همیشه باید حرف، حرف آن‌ها باشد.

علائم اختلال شخصیت وسواس اجباری

براساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ، فردی که مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری است باید حداقل 4 مورد از ویژگی های زیر را داشته باشد:

• درگیری با جزئیات، نظم و قواعد
• کمال گرایی افراطی
• تمایل به کنترل افراد، وظایف و موقعیت ها و ناتوانی در واگذاری وظایف
• غفلت از دوستان و فعالیت های لذت بخش به دلیل تعهد بیش از حد به کار یا پروژه
• ناتوانی در دور انداختن اشیاء شکسته یا بی ارزش
• سفت و سخت و سرسخت
• نسبت به اخلاق، اخلاق یا ارزش ها انعطاف ناپذیر است
• کنترل شدید و خسیس بر بودجه بندی و خرج کردن پول

اختلال شخصیت وسواس اجباری با اختلال وسواس فکری عملی که نوعی اختلال اضطرابی است یکی نیست.